| Velika loža Albanije
Lozha e Madhe e Shqipërisë
| |
|---|---|
| Skraćenica | LMSh |
| Utemeljena | 14. listopada 2011. |
| Osnivač | Veliki orijent Italije |
| Tip | regularna[<!--'''MediaWiki:Cite] velika loža |
| Središte | Tirana |
| Lokacija | Albanija |
| Službena stranica | grandlodge-albania |
Velika loža Albanije (alba. Lozha e Madhe e Shqipërisë), skraćeno LMSH, je regularna[<!--'''MediaWiki:Cite] slobodnozidarska velika loža u Albaniji. Osnovana je 2011. godine uz pomoć Velikog orijenta Italije.
Povijest
Nakon demokratskih promjena koje su uslijedile padom komunizma 1992. godine stvoreni su uvjeti za obnovu slobodnog zidarstva u Albaniji. Prve tri lože u Albaniji osnovane su pod pokroviteljstvom Velikog orijenta Italije. Prvo je 2008. godine osnovana Loža "Arbanon" u Tirani. Nakon toga osnovane su u Tirani još dvije lože, "Skenderbeg" i "Stare dužnosti". Ove tri lože su 14. listopada 2011. godine osnovale Veliku ložu Albanije na svečanom skupu kojeg su vodili je veliki majstori Velikoga orijenta Italije, Regularne velike lože Srbije i Velike lože Grčke.[1][2][3] Dvije godine kasnije, 11. prosinca 2013. godine, Ujedinjena velika loža Engleske (UGLE) je priznala ovu veliku ložu kao regularnu.[4]
Velika loža Albanije je 2014. godine osnovala Ložu "Dardanija" u Prištini, Kosovo.[5] Dvije godine kasnije, 2016., osnovala je još dvije lože u Prištini, "Ex Oriente Lux" i "Ulpijana". U veljači 2018. godine tri prištinske lože su se izdvojile i uspostavile Veliku ložu Kosova.[6] Pet mjeseci kasnije, u lipnju 2018. godine, Ujedinjena velika loža Engleske je objavila prekid odnosa i povukla priznanje Velike lože Albanije zbog poduzetih aktivnosti u Kosovu.[7]
U prosincu 2019. godine su osnovane dvije lože, "Kristo Dako" u Korçëu te "Apollonia" u Fieriju.
U ožujku 2023. godine u Beogradu, Velika loža Albanije potpisala je protokol s Regularnom velikom ložom Srbije, priznavši nadležnost srpske velike lože nad teritorijom Kosova.[8]
Ustroj
Sjedište Velike lože Albanije je u Tirani.
Lože
Pod zaštitom Velike lože Albanije rade lože u Tirani, Korçëu i Fieri.
- Loža "Arbanon" (Lozha Arbëria) br. 1, Tirana – nosi naziv po srednjovjekovnoj kneževini Arbanon u današnjoj Albaniji.
- Loža "Skenderbeg" (Lozha Skënderbeu) br. 2, Tirana – nosi naziv po narodnom junaku Gjergju Kastriotiju Skenderbegu.
- Loža "Stare dužnosti" (Lozha Detyrat e Lashta) br. 3, Tirana[9]
- Loža "Kristo Dako" (Lozha Kristo Dako) br. 8, Korçë – nosi naziv po autoru i pedagogu Kristi Dakou iz Korçëa.
- Loža "Apollonia" (Lozha Apollonia) br. 9, Fieri – nosi naziv po starogrčkoj luki Apollonia, smještenoj u današnjem Fierskom distriktu.
U okviru ove velike lože radile su i:
Loža "Dardanija" (Lozha Dardania) br. 4, Priština – nosila naziv po antičkoj državi Dardaniji na području današnjeg Kosova; izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova.- Loža "Ex Oriente Lux" (Lozha Ex Oriente Lux), Priština – nosila naziv po latinskom aforizmu koji znači "Svjetlo s Istoka";[10] izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova.
- Loža "Ulpijana" (Lozha Ulpiana), Priština – nosila naziv po starorimskom gradu Ulpijana kod današnje Gračanice na Kosovu; izdvojila se 2018. godine i formirala Veliku ložu Kosova.
Uprava
Velikom ložom Albanije upravlja veliki majstor (alba. Mjeshtër i Madh) koji se bira na trogodišnje razdoblje.
- Elton Çaçi (2011. – oko 2015.)[11][12]
- Piro Dode (oko 2017. i 2021.)[13][14]
- Arben Shtylla (2022. – oko 2023.)[8]
- Aleko Poshnjari (oko 2024.)
Međunarodna suradnja
Velika loža Albanije ima potpisane povelje o prijateljstvu i međusobnom priznavanju s 50 regularnih velikih loža.[15] Međutim, nema potpisane povelje s tri matične velike lože, Ujedinjenom velikom ložom Engleske, Velikom ložom Škotske i Velikom ložom Irske, koje su nositelji regularnosti.
Obredi
Velika loža Albanije upravlja simboličkim stupnjevima plave lože (učenik, pomoćnik i majstor) i delegira upravljanje visokim stupnjevima na dodatna tijela i redove.
Pridružena tijela i redovi
Upravljanje visokim masonskim stupnjevima Velika loža Albanije provodi kroz pridružena tijela i redove od kojih svaki predstavlja jedan obred a na temelju potpisanih konkordata.
- Veliki kapitel slobodnih zidara kraljevskog luka Albanije – nadležan za rad Kraljevskog luka.
- Vrhovno vijeće Drevnog i prihvaćenog škotskog obreda Albanije – nadležno za rad Drevnog i prihvaćenog škotskog obreda.
Kraljevski luk
Veliki kapitel slobodnih zidara kraljevskog luka Albanije je uspostavljen 27. siječnja 2021. godine.[16] Član je Međunarodnog glavnog velikog kapitela slobodnih zidara kraljevskog luka (engl. General Grand Chapter Royal Arch Mason International).[17] Prvi kapitel u Albaniji je osnovan 2017. godine.
Pod zaštitom Velikog kapitela Albanije rade tri kapitela:[16]
Vidi još
Bilješke
Izvori
- ↑ "Rreth LMSH" (engl.). https://grandlodge-albania.org/index.php/about/ Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Albanien" (njem.). https://freimaurer-wiki.de/index.php/Albanien Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Tirana 14 ottobre 2011 – Tirana entra nel cuore della Massoneria europea: il 14 ottobre nasce la Gran Loggia d’Albania" (tal.). 14. listopad 2011.. https://www.grandeoriente.it/tirana-14-ottobre-2011-tirana-entra-nel-cuore-della-massoneria-europea-il-14-ottobre-nasce-la-gran-loggia-dalbania/ Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "I dashur vizitor i faqes sonë" (sq). Inačica izvorne stranice arhivirana 10. ožujak 2016.. http://grandlodge.al/ Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Treqind vite të Muratorisë së Lirë: Cila është historia e lozhave masonike shqiptare?" (sq). https://telegrafi.com/treqind-vite-te-muratorise-se-lire-cila-eshte-historia-e-lozhave-masonike-shqiptare/ Pristupljeno 30. srpanj 2024.
- ↑ "Freemasonry in Kosovo" (engl.). https://grandlodgekosovo.org/#/about Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Statement on the Grand Lodge of Albania - withdrawal of recognition" (engl.). 13. lipanj 2018.. Inačica izvorne stranice arhivirana 29. ožujak 2021.. https://www.freemasonrytoday.com/ugle-sgc/ugle/speeches/statement-on-the-grand-lodge-of-albania-withdrawal-of-recognition Pristupljeno 6. svibanj 2024.
- ↑ 8,0 8,1 "Publikohet marrëveshja mes Lozhës Masonike të Shqipërisë dhe asaj të Serbisë, pajtohen që mansonët serbë ta kenë Kosovën nën juridiksion" (sq). https://zeri.info/aktuale/513860/publikohet-marreveshja-mes-lozhes-masonike-te-shqiperise-dhe-asaj-te-serbise-pajtohen-qe-mansonet-serbe-ta-kene-kosoven-nen-juridiksion/ Pristupljeno 28. srpanj 2024.
- ↑ "Lozha "Detyrat e Lashta" - Old Charges Lodge". https://www.facebook.com/OldCharges Pristupljeno 30. srpanj 2024.
- ↑ "ex oriente lux. Hrvatska enciklopedija, mrežno izdanje". Leksikografski zavod Miroslav Krleža. https://enciklopedija.hr/clanak/ex-oriente-lux Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "I dashur Vizitor!" (sq). http://mason33.org/content/albania/grand-lodge-albania/lozhaemadhe/Kreu.aspx.html Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Follonica- Orbetello. Gemellaggio tra la "Garibaldi" e l' "Unità Massonica"" (tal.). 12. prosinac 2015.. https://loggiaheredom1224.blogspot.com/2015/12/follonica-orbetello-gemellaggio-tra-la.html Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Letter from Grand Lodge of Albania" (engl.). https://demolay.org/wp-content/uploads/2017/05/17-DeMolay-International-GL-of-Albania.pdf Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Venti Comunioni Estere rappresentate in Gran Loggia a Rimini" (tal.). 2. listopad 2021.. https://www.grandeoriente.it/venti-comunioni-estere-rappresentata-in-gran-loggia-a-rimini/ Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ "Njohje" (engl.). https://grandlodge-albania.org/index.php/njohje/ Pristupljeno 26. srpanj 2024.
- ↑ 16,0 16,1 "Të nderuar vëllezër, të nderuar dashamirës të Lozhës së Madhe të Shqipërisë, mbas një pune të gjatë të drejtuesve të LMSH-së dhe të gjithë vëllezërve." (sq). https://www.facebook.com/GrandLodgeOfAlbania/posts/t%C3%AB-nderuar-v%C3%ABllez%C3%ABr-t%C3%AB-nderuar-dashamir%C3%ABs-t%C3%AB-lozh%C3%ABs-s%C3%AB-madhe-t%C3%AB-shqip%C3%ABris%C3%AB-mbas-/1578484889184987/ Pristupljeno 30. srpanj 2024.
- ↑ "GGCRAMI International Jurisdictions" (engl.). https://www.ggcrami.org/international-jurisdictions Pristupljeno 26. srpanj 2024.
Vanjske poveznice
| |||||||||||||||||||||||||||||