Toggle menu
310,1 tis.
44
18
525,6 tis.
Hrvatska internetska enciklopedija
Toggle preferences menu
Toggle personal menu
Niste prijavljeni
Your IP address will be publicly visible if you make any edits.

Alfa-amanitin

Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
Alfa-amanitin
Sinonimi amanitin, alfa-amanitin, alfa-amatoksin
Molekulska formula C39H54O14S
Molarna masa 918.971 g/mol
CAS broj 23109-05-9
SMILES OCC(O)C(C)C(C(NC1C(NCC(NC(C(C)CC)C

(NCC(NC(CS(C2=C(C1)C3=C(N2)C=C(O)C=
C3)=O)C(NC(CC(N)=O)C(N4C5CC([H])(C4
)O)=O)=O)=O)=O)=O)=O)=O)NC5=O

Alfa-amanitin ili α-amanitin je ciklički ne ribosomski peptid od osam aminokiselina. Mogući je nejsmrtonosniji toksin od svih amatoksina iz čije skupine dolazi pronađen u nekoliko članova roda gljive Amanita među kojima je i Amanita phalloides (Zelena pupavka). Pronađena je i u gljivama Galerina autumnalis i Conocybea filaris.

Struktura

Struktura je atipična za većinu polipeptida zbog grananja aminokiselinskih lanaca. Dvije izmjenjene aminokiseline (triptofan i cistein) omogućavaju tvorbu unutrašnje petlje kao što se vidi na dijagramu. Vanjska petlja je formirana od normalnih peptidnih veza.

Toksičnost

LD50 vrijednost oralno iznosti otprilike 0.1 mg/kg.

Uporaba

Zbog mehanizma koji ga čini smrtonosnim toksinom, koristi se kao inhibitor RNA polimeraze II.

Alfa-amanitin može također biti korišten za utvrđivanje koja RNA polimeraza je prisutna. To se radi testiranje osjetiljivosti polimeraze u prisutnosti alfa-amanitina. RNA polimeraza I je neosjetljiva, RNA polimeraza II je visoko osjetljiva i RNA polimeraza III je malo do srednje osjetljiva.

Simptomi trovanja

Nakon konzumacija, alfa-amanitin se odmah veže za RNA-polimerazu II uzrokujući citolizu (rastvaranje stanica) hepatocita (stanice jetre). Utjecaj se počinje primijećivati nakon 10 sati od konzumacije, a moguće je i nakon 24 sata; što trovanje alfa-amanitinom čini vrlo opasnim jer do tada je ispumpavanje želudca već uzaludno kao i neke druge metode. Prvi znaci su proljev i grčevi, ipak oni prolaze dajući lažan signal da je sve u redu. Obično 4. ili 5. dana toksin počinje ozbiljno oštećivati jetru i bubrege dovodeći ih do otkazivanja. Nakon tjedan dana nastupa smrt.

Otprilike 15% otrovanih osoba umrijet će za otprilike 10 dana. Oni koji se oporave su u riziku od trajnog oštećenja jetre i najčešće zahtijevaju transplantaciju jetre.