Lužine su u kemiji vodene otopine baza, čija je pH-vrijednost veća od 7, zbog viška hidroksidnih iona (-OH) daju s fenolftaleinskim indikatorom intenzivno crvenu, a s lakmusom tamnoplavu obojenost.
Zbog prisutnih iona, lužine provode električnu struju i stoga su elektrolitske otopine.
Općenito o slabijim i jakim lužinama
Lužinama se nazivaju vodene otopine baza, najčešće hidroksida elemenata 1. i 2. skupine periodnoga sustava (alkalijskih i zemnoalkalijskih metala), osim netopljiva berilijeva i magnezijeva hidroksida.
U reakciji neutralizacije s kiselinama stvaraju (razlažu se na) soli i vodu.
Slabijim lužinama smatraju se i otopine karbonata alkalijskih metala (npr. natrijev karbonat ili soda, Na2CO3) te vodena otopina amonijaka.
Izrazite su i jake lužine natrijeva i kalijeva lužina, tj. vodene otopine natrijeva i kalijeva hidroksida (NaOH i KOH), koje se nazivaju i kaustične lužine. U tu skupinu se svrstava i kalcijev hidroksid, koji je također jaka baza.
Opasnosti
Jako nagrizaju kožu i sluznicu.
Upotreba
Lužine se ubrajaju u osnovne laboratorijske kemikalije, pa se koriste u kemijskoj industriji za različite organske sinteze. Široko se rabe u različitim industrijskim postupcima, koriste se u tekstilnoj industriji, industriji sapuna, papira, boja, itd..
Natrijeva lužina jedan je od najvažnijih proizvoda bazne (velike) kemijske industrije.
Izvori
- Hrvatska enciklopedija (LZMK), Broj 6 (Kn-Mak), str. 699. Za izdavača: Leksikografski zavod Miroslav Krleža, Zagreb 2004.g. ISBN 953-6036-36-3