Četvrti hrvatski korpus NOVJ-a formiran je 22. studenog 1942. godine, naredbom Vrhovnog komandanta NOV-a i POJ-a Josipa Broza Tita, kao Prvi hrvatski narodnooslobodilački udarni korpus. U njegov sastav tada su ušle sve postrojbe na teritoriju Hrvatske: Šesta lička, Sedma banijska i Osma kordunaška divizija, kao i tri partizanska odreda.
Za komandanta Prvog hrvatskog korpusa postavljen je Ivan Gošnjak, a za političkog komesara Većeslav Holjevac. Formiranjem štaba korpusa, prestao je postojati Štab Prve operativne zone Hrvatske, pošto su njegove funkcije prenesene na štab korpusa.
U listopadu 1943. godine, korpusu je promijenjen naziv u Četvrti hrvatski korpus NOVJ, a za komandanta je postavljen Ivan Rukavina.
Sastav štaba 4. korpusa tokom rata
Komandanti:
Politički komesar:
Zamenici komandanta za Kordunašku vojnu oblast:
Načelnici Štaba:
- Bogdan Oreščanin
- Milan Kuprešanin
- Nikola Grubor
- Petar Kleut
- Stanko Bjelajac[1]
Formacija korpusa
| jedinica | ukupno |
|---|---|
| Štab korpusa | |
| Šesta divizija | |
| Sedma divizija | |
| Osma divizija | |
| ukupno | 9.819 |
Naoružanje 4. siječnja 1943.: 6.480 pušaka, 275 puškomitraljeza, 57 teških mitraljeza, 10 topova, 20 minobacača.
| jedinica | časnika i dočasnika | vojnika | ukupno |
|---|---|---|---|
| Štab korpusa | 12 | 71 | 89 |
| Šesta divizija | 889 | 2.184 | 3.073 |
| Osma divizija | 639 | 2.247 | 2.886 |
| Tenkovska četa | 8 | 28 | 36 |
| Artiljerija korpusa | 14 | 138 | 152 |
| ukupno | 1.568 | 4.668 | 6.230 |
| jedinica | časnika i dočasnika | vojnika | ukupno |
|---|---|---|---|
| Štab korpusa | 336 | 894 | 1.230 |
| Sedma divizija | 5.791 | ||
| Osma divizija | 5.626 | ||
| 34. divizija | 4.292 | ||
| Unska operativna grupa | 2.549 | ||
| Prvi i Drugi banijski NOPO | 820 | ||
| Karlovački, Turopoljsko-posavski i Samoborski NOPO | 987 | ||
| Centar za obuku | 1.310 | ||
| Komande vojne oblasti Korpusa | 5.296 | ||
| ukupno | 5.367 | 23.873 | 29.240 |
Literatura
- Vojna enciklopedija, Beograd 1975. godina.