Mostarski muftiluk
Mostarski muftiluk | |
---|---|
Koski Mehmed-pašina džamija u Mostaru | |
Reis-ul-ulema | Husein ef. Kavazović |
Muftija | muftija mostarski |
Osnovano | 1592. |
Sjedište | Mostar |
Država | Bosna i Hercegovina |
Mostarski muftiluk, muftijstvo Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini koje djeluje na području Bosne i Hercegovine. Sjedište muftijstva je u Mostaru. Trenutačni muftija je Salem ef. Dedović (od 2014.).
Povijest
Početak rada Mostarskog muftiluka veže se za Mevlana Ahmed ef. koji se se spominje 1592. godine, kao prvi poznati mostarski muftija. Mostarski muftiluk teritorijalno je najveći muftiluk u Bosni i Hercegovini. Prostire se na širokom geografskom prostoru, koji je širi od onoga što je zemljopisna odrednica Hercegovine. Njemu organizacijski pripada 14 medžlisa (odbora) Islamske zajednice, koji po aktualnom Ustavnom uređenju Bosne i Hercegovine pokrivaju prostor 17 općina i nalaze se na području tri županije (Hercegovačko-neretvanska, Zapadnohercegovačka i Hercegbosanska), te na području cijele Istočne Hercegovine, u entitetu Republika Srpska.
U vrijeme ustanka Srba u Hercegovini od 1875. do 1878. posebno je zabilježeno stradanje vjerskih objekata. Objekti Mostarskog muftiluka stradali su i u vrijeme Prvog i Drugog svjetskog rata. U vrijeme SFR Jugoslavije mnoge džamije su porušene. Od 1949. do 1967. u Mostaru je porušeno 11 džamija. U vrijeme rata u Bosni i Hercegovini imovina Mostarskog muftiluka, u prvom redu džamije i mesdžidi, ali i svi drugi objekti u njenom posjedu su razarani, i u potpunosti uništavani.[1]
Muftije
Nepotpuna lista:
# | Ime i prezime | Mandat započeo | Mandat završen | Napomene |
---|---|---|---|---|
1. | Mevlana Ahmed ef. | 1594. | ? | |
2. | Mustafa ef. Ejubović | 1692 | 1707. | |
3. | Mevlana Mustafa ef. Čišić | ? | 1830. | |
4. | Beg (Mustafa) ef. Mukić | 1845. | 1854. | |
5. | Mustafa Sidki ef. Karabeg | 1857. | 1878. | |
6. | Ali Fehmi (Šaćir) ef. Džabić | 1879. | ? | |
7. | Ali Fehmi ef. Džabić | ? | 1899. | sin Ali Fehmi (Šaćir) ef. Džabića |
8. | Abdullah ef. Riđanović | 1899. | 1917. | |
9. | Salem ef. Dedović | 2014. | Trenutačno |
Organizacija
Mostarskom muftiluku pripada 14 medžlisa (odbora) Islamske zajednice i to su: Bileća, Čapljina, Gacko, Glamoč, Jablanica, Konjic, Livno, Ljubuški, Mostar, Nevesinje, Prozor, Stolac, Tomislavgrad i Trebinje, koji su dalje podijeljeni na džemate. Džemati čine najmanje organizacione jedinice Islamske zajednice.
Na području Mostarskog muftiluka djeluje Karađoz-begova medresa, najstarija obrazovna institucija na području Hercegovine. Utemeljio ju je najpoznatiji hercegovački vakif, Mehmed-beg Karađoz, 1557. godine. Njen kontinuirani rad prekinut je 1918. godine, a ponovo je obnovljen 1995. godine.