Prijelazni metali
Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
U kemiji izraz prijelazni metal (ponekad i prijelazni element) ima dva značenja:
- Obično se uzima da je to bilo koji element u d-bloku periodnog sustava, što obuhvaća sve elemente od 3. do 12. grupe.
- Prema strogoj definiciji IUPAC-a to su elementi čiji atomi imaju djelomično popunjenu d-podljusku elektrona ili mogu formirati katione s djelomično popunjenom d-podljuskom. Time su isključeni cink, kadmij i živa koji imaju konfiguraciju d10.
40 prijelaznih metala
Prema manje strogoj definiciji postoji 40 prijelaznih metala, a tako se zovu zbog njihovog položaja u periodnom sustavu. Kod njih se u svakoj periodi u kojoj postoje redom popunjava d-podljuska, pa time čine prijelaz između elemenata 2. i elemenata 13. grupe.
| Grupa | 3 (III B) | 4 (IV B) | 5 (V B) | 6 (VI B) | 7 (VII B) | 8 (VIII B) | 9 (VIII B) | 10 (VIII B) | 11 (I B) | 12 (II B) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Perioda 4 | Sc 21 | Ti 22 | V 23 | Cr 24 | Mn 25 | Fe 26 | Co 27 | Ni 28 | Cu 29 | Zn 30 |
| Perioda 5 | Y 39 | Zr 40 | Nb 41 | Mo 42 | Tc 43 | Ru 44 | Rh 45 | Pd 46 | Ag 47 | Cd 48 |
| Perioda 6 | Lu 71 | Hf 72 | Ta 73 | W 74 | Re 75 | Os 76 | Ir 77 | Pt 78 | Au 79 | Hg 80 |
| Perioda 7 | Lr 103 | Rf 104 | Db 105 | Sg 106 | Bh 107 | Hs 108 | Mt 109 | Ds 110 | Rg 111 | Cn 112 |