Razlika između inačica stranice »Ribozim«
m (Bot: Automatska zamjena teksta (-{{cite web +{{Citiranje web)) |
m (bnz) |
||
| Redak 1: | Redak 1: | ||
Ribozim''' (od riječi ribo - [[riboza]] + zim - [[enzim]]) je vrsta molekule [[ribonukleinska kiselina|ribonukleinske kiseline]] (RNK). Otkrili su ih [[Sydney Altman]] i [[Thomas Robert Cech]] koji su za to otkriće 1989. godine dobili [[Nobelova nagrada za kemiju|Nobelovu nagradu]] za kemiju.<ref name="HE">{{Citiranje web|title=ribozimi|url=http://www.enciklopedija.hr//natuknica.aspx?ID=52740|work=Hrvatska enciklopedija|publisher=Leksikografski zavod Miroslav Krleža|accessdate=28. prosinca 2014.}}</ref><ref>[http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1989/ Nobelova nagrada za kemiju 1989.]</ref> | |||
Sadrže ga svi živi organizmi, uključujući i organizme koji su na rubu živog i neživog svijeta, [[virus|viruse]]. Građeni su slično [[protein|proteinima]]. <ref name="HE"/> | Sadrže ga svi živi organizmi, uključujući i organizme koji su na rubu živog i neživog svijeta, [[virus|viruse]]. Građeni su slično [[protein|proteinima]]. <ref name="HE"/> | ||
Trenutačna izmjena od 10:29, 24. ožujka 2022.
Ribozim (od riječi ribo - riboza + zim - enzim) je vrsta molekule ribonukleinske kiseline (RNK). Otkrili su ih Sydney Altman i Thomas Robert Cech koji su za to otkriće 1989. godine dobili Nobelovu nagradu za kemiju.[1][2]
Sadrže ga svi živi organizmi, uključujući i organizme koji su na rubu živog i neživog svijeta, viruse. Građeni su slično proteinima. [1]
Ribozim je katalitičan. Premda je njihova složena prostoran građa slična proteinskoj, neke vrste ribozima samo jednokratno djeluju, za razliku od proteinskih enzima. U transkripciji neki introni djeluju takvom katalizom da se sami izrežu iz prvotnog materijala i na koncu procesa ostaju molekule glasničke ili ribosomske RNK. [1] Ostale vrste ribozima djeluju višekratno i katalizatori su u potpunom smislu riječi. Te vrste ribozima uglavnom djeluju na reakcije u kojima sudjeluje RNK.[1]
Komplekse od RNK i proteina zvanih koje zovemo katalitičkim ribonukleoproteinima smatramom za nadopunjene ribozime. Razlog je što je RNK u tom kompleksu ta koja djeluje katalitički, a ne protein. Ribosomi su najsloženija vrsta ribozima.[1]
Otkriće ribozima pridonijelo je tezi po kojoj se živi svijet prvo bio RNK-svijet koji je prethodio razvitku DNK-svijeta i proteina.[1]