Vehbi Dibra
| Vehbi Dibra | |
|---|---|
| |
| 1. veliki muftija Muslimanske zajednice Albanije | |
| trajanje službe 1923. – 1929. | |
| Nasljednik | Behxhet Shapati |
| Rođenje | 12. ožujka 1867. |
| Smrt | 24. ožujka 1937. |
| Zanimanje | teolog, političar |
Vehbi Dibra (rođen kao Vehbi Agolli; 12. ožujka 1867. - 24. ožujka 1937.), albanski teolog i političar, prvi po redu veliki muftija Muslimanske zajednice Albanije. Bio je jedan od delegata Albanske deklaracije o neovisnosti,[1] predsjedavajući Skupštine starijih osoba, preteče današnjeg Parlamenta Albanije, te jedan od organizatora Kongresa Debra.[2]
Životopis
Vehbi Agolli je rođen u Debru 12. ožujka 1867. godine od oca Ahmeda ef. Agollija, muftije Gornjeg Debra. Studirao je islamsku teologiju, pravo i filozofiju, a nakon toga je postavljen za debarskog muftiju. Godine 1909. izabran je za predsjedavajućeg Kongresa u Debru, skupštini koja je prethodila Albanskoj pobuni 1910. godine. U studenom 1912. bio je delegat Debra u Skupštini Vlorë, u kojoj je proglašena neovisnost Albanije, te osnovan Nacionalni kongres.[3] Zastupnici Nacionalnog kongresa izabrali su i osamnaest delegata skupštine za osnivanje albanskog Senata, od kojih je Vehbi Dibra bio prvi predsjedavajući.[3][4]
Kako bi povoljno utjecao na dio muslimanske zajednice koja je svoj stav temeljila na mišljenju uleme o proglašenju neovisnosti Albanije, donio je fetvu, u kojoj je Deklaraciju o neovisnosti predstavio Božjim darom.[5] Godine 1920. godine izabran je za glavnog muftiju, a 1923. i za velikog muftiju Muslimanske zajednice Albanije.[6] Za vrijeme njegovog mandata, vakufska imanja su dokumentirana i registrirana, uprava je centralizirana i vjerske službe su se normalizirale.[7] Dibra je također započeo objavljivanje tjednog časopisa Zani i Naltë i uveo uporabu albanskog jezika u vjerskim obredima.[8]
Izvori
- ↑ "History of Albanian People" Albanian Academy of Science.ISBN 99927-1-623-1
- ↑ Skendi, Stavro (1967). The Albanian national awakening. Princeton: Princeton University Press. str. 379.. ISBN 9781400847761. https://books.google.com.au/books?hl=en&lr=&id=8QPWCgAAQBAJ&oi=fnd&pg=PR15&dq=The+Albanian+National+Awakening&ots=zGjQbVyql8&sig=xsmbL-yAAtc-ny3v0E4vN87JOBY&redir_esc=y#v=snippet&q=Vehbi%20&f=false
- ↑ 3,0 3,1 Schmidt-Neke, Michael (1987) (njem.). Enstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien, 1912-1939. Oldenbourg Verlag. str. 320–1. ISBN 9783486543216. https://books.google.com/books?id=vpIFsca3lKYC&pg=PA321 Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Nexhipi, Reshat (1996). Shtypja dhe rezistenca shqiptare në Maqedoni nëpër shekuj: tema të nxjerra nga bibliografia dhe biografia personale. str. 415. https://books.google.com/books?id=5HS5AAAAIAAJ&q=Vehbi+Agolli&dq=Vehbi+Agolli&source=bl&ots=nAKrBVL_Rm&sig=tA6Wp3w7ndsWnjiZ2xBE69BIZEw&hl=en&sa=X&ei=zqF6UMrCOaT54QTwwICADQ&ved=0CCYQ6AEwADgK Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Pettifer, James; Nazarko, Mentor (15. rujna 2007.). Strengthening Religious Tolerance for a Secure Civil Society in Albania and the Southern Balkans. IOS Press. str. 57. ISBN 9781586037796. https://books.google.com/books?id=wMhg8VwMs7QC&pg=PA57 Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Kressing, Frank; Kaser, Karl (2002). Albania--a country in transition: aspects of changing identities in a South-East European country. Nomos. str. 47. ISBN 9783789076701. https://books.google.com/books?id=b3UtAQAAIAAJ&q=Vehbi+Dibra&dq=Vehbi+Dibra&source=bl&ots=CKUA5BjlSW&sig=lKMhn5ZmLEw0m4m0i0OSRX2PBuc&hl=en&sa=X&ei=_KF6ULDwMomL4gSK-ICIDA&ved=0CEIQ6AEwBg Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Zekaj, Ramiz (2002). The development of Islamic culture among Albanians during the 20th century. Albanian Institute of Islamic Thought and Civilisation. https://books.google.com/books?id=syQQAQAAIAAJ Pristupljeno 14. listopada 2012.
- ↑ Çaushi, Ahmet. "Haxhi Vehbi Dibra dhe vizioni i tij për Shqipërinë" (Albanian). Rruga e Arbërit. https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:tak1C_fwjVYJ:www.rrugaearberit.com/arkiva/2012/shtator2012.pdf+%22Vehbi+Dibra%22+filetype:pdf&hl=en&gl=gr&pid=bl&srcid=ADGEESg-RFriGl5PpTkCKJUyJlTGA599wU8aJCE2eHaMUjGS1JbdrGIsX6f4RnI48KFAmU9jKUESLMsJcxEv9OkN1rxeOVF9I-krFjabxYkSTf8Y4FEXxBCBx393VYdnMDWT89Jz-7Dh&sig=AHIEtbSUKUo70O4Qb-9IbMbuFGvRv6sKjg Pristupljeno 14. listopada 2012.
Vanjske poveznice
| Prethodi: | Veliki muftija Muslimanske zajednice Albanije 1923. – 1929. |
Slijedi: |
| ' | Behxhet Shapati |
| |||||||
