Vatikanska lira

Kovanice od 500 vatikanskih lira sa slikom pape Ivana Pavla II.

ISO 4217 kôd VAL

Korisnik Vatikan
Italija
San Marino

Najmanja jedinica
1/100 Centesimo
(ukinuto nakon Drugi svjetski rat

Oznaka L, ₤ ili £

Kovanice 50, 100, 200, 500 i 1000 lira

Kovnica Zecca di Roma

Tečaj Vatikanska lira

Vatikanska lira bila je službena valuta Vatikanskog Grada u razdoblju od 1929. do 2002. godine. Nakon toga uveden je euro kao nova službena valuta. Prema standardu ISO 4217 oznaka valute bila je VAL.

Povijest

Papinska Država koja se do tada nalazila na manjem području u blizini Rima koristila je vlastitu liru između 1866. i 1870. nakon čega je ta valuta prestala postojati. Lateranskim ugovorima iz 1929. uspostavljena je država Vatikan te je na temelju uvjeta iz ugovora uvedena vatikanska lira koja je bila u skladu sa talijanskom lirom. Kovanice nove valute kovale su se u Rimu te su osim u Vatikanu postale platežno sredstvo i u Italiji te San Marinu. Kovanice su se kovale u ime Uprave baštine Svete Stolice. Također, talijanske novčanice i kovanice bile su također zakonsko sredstvo plaćanja u Vatikanu.

Iako Vatikan nije član Europske Unije, on je 1999. usvojio euro kao novu službenu valutu koja je uvedena 2002. kao rezultat sporazuma o financiranju s Italijom. Tečaj koji je tada određen kao službeni iznosio je: 1 euro = 1.936,27 vatikanskih lira.

Kovanice

Kao stoti dio vatikanske lire uveden je centisimo. 1929. uvedene su kovanice od 5 i 10 centisima od bakra, 20 i 50 centisima te kovanice 1 i 2 lire od nikla kao i srebrne kovanice od 5 i 10 lira. 1939. godine bakrene kovanice su zamijenjene onima od aluminija i bronce dok 1940. kovanice od nikla zamjenjuju one izrađene od nehrđajućeg čelika. U razdoblju između 1941. i 1943. kovanje raznih denominacija je svedeno na tek nekoliko tisuća godišnje.

1947. godine uvedene su nove kovanice od 1, 2, 5 i 10 lira od aluminija. Količina tih kovanica je smanjena 1951. Kovanice od 50 i 100 lira izrađene od nehrđajućeg čelika počele su cirkulirati u platnom prometu 1955. nakon čega su 1957. uvedene kovanice od aluminij-bronce od 20 lira a 1958. srebrne kovanice od 500 lira. Proizvodnja kovanice od jedne i dvije lire je prestala 1977. a godinu potom i od 5 lira. 1978. uvedene su kovanice od 200 lira izrađene od aluminija i bronce. U razdoblju od 1985. do 1997. uvođene su bi-metalne kovanice od 500 i 1000 lira. Povodom jubileja 2000. godine, u zlatu su iskovane kovanice od 50.000 i 100.000 lira.

Kovanice vatikanske valute imale su istu veličinu i težinu te osobinu legura kao i one od talijanske lire.

Vanjske poveznice

Krause, Chester L. and Clifford Mishler, Standard Catalog of World Coins: 1801-1991, 18ª ed., Krause Publications, 1991. ISBN 0-87341-150-1
Antonio Pagani, Monete italiane dall'invasione napoleonica ai giorni d'oggi (1796-1963).
Alfa Edizioni. Catalogo Alfa delle Monete italiane e Regioni - 33ª edizione 2008 Alfa Edizioni Torino
Eupremio Montenegro, Manuale del collezionista di monete italiane, 29ª ed., Torino, Edizioni Montenegro, 2008. ISBN 9788888894034
Fabio Gigante, Monete italiane dal '700 all'avvento dell'euro, 17ª ed., Varese, Gigante, 2009. ISBN 9788889805091