Túpac Yupanqui (Tupaq Inka Yupanki) († Chinchero, 1493.), bio je deseti vladar (Sapa Inka) Carstva Inka; vladao (1471.-1493.). Naslijedio je svog oca, Pachacuteca, s kojim je zajedno upravljao vjerojatno u dobi od 15-20 godina starosti. Poslije smrti svoga oca, preuzima apsolutnu vlast. U tom trenutku bio je oko 30 godina star.
Tijekom svoje vladavine vodio je osvajačke ratove, na osvojenim područjima bi uspostavljao mir, a interesirala su ga i otkrića. Zvali su ga ”Putujući Inka”', jer je često i dugo izbivao iz Cusca, odlazeći u mjesta poput Mangareve, Rapa Nui, el Paso del Chacao pa još i dalje. osnivajući grad Quito.
Kao glavnu suprugu oženio je sestru svoga oca Mama Ocllo. Iza sebe je ostavio veće potomstvo koje su izrodile njegove konkubine i druge žene. Túpac Yupanqui je umro u Chincheru, možda otrovan od svoje supruge Chuqui Ocllo. Naslijedio ga je sin Huayna Cápac.
Prethodnik: | Kralj Inka carstva 1471. - 1493. | Nasljednik: |
Pachacutec | Huayna Cápac |
Bibliografija
- Alfonso Klauer, Tahuantinsuyo: El cóndor herido de muerte(šp.)
- Inca Garcilaso de la Vega, Comentarios Reales. Segunda Parte, Libro VII, Capítulo 18(šp.)
- Inca Garcilaso de la Vega, Comentarios Reales. Segunda Parte, Libro VII, Capítulo 19(šp.)
- Inca Garcilaso de la Vega, Comentarios Reales. Segunda Parte, Libro VII, Capítulo 20(šp.)
- Alonso de Ercilla, La Araucana(šp.)
- Anello Oliva, Historie Du Pérou, Página 53(šp.)
- Informe de Miguel de Olaverría, pag 24(šp.)
- Pedro de Cieza de León, Crónica del Perú.(šp.) El señorio de los Incas