Stane Brovet
 |
Ovaj članak ili jedan njegov dio zahtijeva jezičnu i pravopisnu doradu. Članak treba preurediti u skladu s gramatičkim i/ili pravopisnim pravilima standardnoga hrvatskog jezika. |
 |
Ovaj članak nije preveden djelomično ili uopće. (Rasprava) Pomozite u prijevodu vodeći računa o stilu i pravopisu. Izvornik se možda nalazi na popisu drugih jezika. |
Stanislav (Stane) Brovet (Josipdol, 14. svibnja 1930. - Beograd, 10. lipnja 2007.) bio je jugoslavenski vojni obavještajac, admiral JNA. U periodu od 1988. do 1992. godine obavljao je funkciju zamjenika saveznog sekretara za narodnu obranu SFRJ.[1]
Životopis
Rođen je 14. svibnja 1930. u Josipdolu na Pohorju (sadašnja Slovenija). Godine 1941. porodica se preselila u Mengeš, gde je Stane završio osnovnu školu. Nižu gimnaziju počeo je u Ljubljani, a završio u Domžalama. Stanetov otac je kao pričuvni časnik Vojske Kraljevine Jugoslavije, krajem Travanjskog rata bio zarobljen, ali je ubrzo pušten kući. Porodica se potom preselila u Celovec, gde je Stane nastavio školovanje.
Godine 1945., zajedno sa bratom Bojanom, Stane se učlanio u Savez komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ) i priključio se Narodnooslobodilačkoj vojsci Jugoslavije (NOVJ). Pošto je bio maloljetan, odmah poslije završetka rata je demobiliziran i poslan kući. Njegova se porodica tada vratila u Sloveniju i preselila se u Novo Mesto, gdje je Stane završio gimnaziju. Poslije završene gimnazije, upisao je vojnopomorsku školu u Splitu i završio je sa odličnim uspjehom.
U vrijeme raspada Jugoslavije Stane Brovet je bio slovenski časnik najviše razine u JNA.
Brovet se u penziji nastanio u Beogradu, daleko od očiju javnosti, i nikad se više nije vratio u Sloveniju. Umro je 10. lipnja 2007. godine u Beogradu.[2].
Dva puta oženjen, iz drugog braka imao je kćer[3].
Služba u JNA
Po završenju školovanja, Stane Brovet je bio raspoređen na razne dužnosti u vojnopomorskom centru. Nedugo zatim postavljen je za operativca Kontraobavještajne službe (KOS), da bi posle godinu dana bio dodijeljen kao sekretar vojnog atašea u NR Kini i na toj dužnosti je ostao pet godina. Godine 1960. ponovo je poslan kao sekretar vojnog atašea u Italiju i na toj dužnosti je ostao do 1965. godine. Još dva puta je bio vojni ataše u Londonu, prvi put kao kapetan korvete, a drugi put kao kapetan bojnog broda.
U periodu od 1976. do 1980. godine završio je Ratnu školu JNA i tom prilikom je unaprijeđen u čin kontra-admirala. Kao odličan vojni analitičar i poznavalac stranih jezika, naročito kineskog, postavljen za načelnika Vojnoobaveštajne agencije (Druge uprave Generalštaba JNA) i tu dužnost obavljao u periodu od 1984. do 1988. godine. U tom periodu unaprijeđen u čin vice-admirala.
Kada je 1988. godine general-pukovnik Veljko Kadijević postavljen za saveznog sekretara za narodnu odbranu, Stane Brovet je izabran za zamjenika saveznog sekretara i, kasnije, unaprijeđen u čin admirala. Kao zamjenik saveznog sekretara za narodnu odbranu, Stane je bio i koordinator između Saveznog sekretarijata za narodnu odbranu i mnogih državnih institucija kao što su Savezno izvršno vijeće, Skupština SFRJ i Predsjedništvo SFRJ.[4]
Raspad Jugoslavije
Legalista po ubjeđenju, admiral Brovet se protivio pokušajima da se rješenje za jugoslavensku krizu nalazi u intervenciji JNA[3].
Početkom rata u Sloveniji između slovenske policije i pripadnika Teritorijalne obrane sa regrutima JNA, Brovet se otišao u Ljubljanu kao pregovarač u ime saveznih organa. Na snazi je bio prekid vatre, a on je na sastanak dosao nenaoružan. Bio je iznenađen kada su se Janez Janša, tadašnji ministar obrane, i Igor Bavčar, tadašnji ministar policije, u prostoriji pojavili pod punom ratnom opremom. Kada su sjeli, ispred sebe su, na sto, prema Brovetovom svjedočenju, odložili puške. Nije reagirao na to, ali nikada nije ni zaboravio nedoličan gest svojih sunarodnjaka.[5]
Zbog nemogućnosti Slobodana Miloševića da utječe na generale JNA u trenutku raspada Jugoslavije, početkom 1992. Veljko Kadijević podnio je ostavku na mjesto saveznog sekretara za narodnu odbranu što je Milošević iskoristio i izvršio umirovljenje 92 generala koji su zagovarali ideju Jugoslavenstva. Među umirovljenima našli su se Stane Brovet, Aleksandar Vasiljević i drugi.
Vidi još
- Sjednica Vrhovne komande OS SFRJ mart 1991.
- Jugoslavenska narodna armija
- Savezno izvršno vijeće
- Raspad Jugoslavije
Literatura
- Vojna enciklopedija (knjiga prva). Beograd 1970. godina.
Izvori
- ↑ "Niko ništa nezna"arhiva.glas-javnosti.rs, pristupljeno: 19. 1.2012
- ↑ Admiral Stanislav Brovet RTVSLO objavljeno 22.7.2007, pristupljeno 3.2.2013
- ↑ 3,0 3,1 Marijan F. Kranjc, "Admiral Stane Brovet, najprej Slovenec, šele potem vse drugo!" (ob tretji obletnici smrti) pristupljeno 19. 1. 2012
- ↑ {{
- if:
Morate navesti naslov = i url = dok rabite {{[[Predložak:Citiranje web},|Citiranje web},
]]}},