Sanskrtski prefiksi
Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
Sanskrtski prefiksi - उपसर्ग upasarga (उप upa -do + सर्ग sarga -poslati) je naziv za prijedlog u sanskrtu, u vedskom sanskrtu može biti samostalan dok u klasičnom sanskrtu se pojavljuje samo kao prefiks u složenicama.
Prefiks | Značenje | Primjeri |
---|---|---|
अ a, अन an | ne | अनत anata -uspravan (अ a -ne + नत nata -savijen) |
अति ati | preko, vrlo, s druge strane | अतिनीच atinica -vrlo nisko (अति ati -preko, vrlo + नीच nica -nisko, kratko) |
अधि adhi | iznad, na | अधिपश्य adhipashya -nadgledatelj (अधि adhi -nad + पश्य pashya -koji gleda, vidi) |
अनु anu | poslije, iza, pored, uzduž | अनुगम् anugam -sljediti (अनु anu -poslije, iza + गम् gam -ići) |
अन्तर् antar | između, u sredini, unutar | अन्तर्गृह antargrha -unutrašnjost kuće (अन्तर् antar -između, unutar + र्गृह grha -kuća) |
अप apa | od | अपगम् apagam -otići (अप apa -od + गम् gam -ići) |
अपि api | blizu, na | |
अभि abhi | do, prema (objektu) | अभिगम् abhigam -približiti se (अभि abhi -do, prema + गम् gam -ići) |
अव ava | dolje, od | अवगम् avagam -sići (अव ava -dolje + गम् gam -ići), अवतॄ avatr -silaziti (अव ava + तॄ tr -prijeći) |
आ ā | ovamo, do | |
उद् ud | gore, iz | उद्गम् udgam -uzdignuti se, penjati se (उद् ud -gore + गम् gam -ići) |
उप upa | do | |
दुस् dus, दुर् dur | loše, teško | दुर्लभ durlabha -teško za dobiti, naći (दुर् dur -loše, teško + लभ labha -dobiti) |
नि ni | dolje, u (objekt) | |
निस् nis, निर् nir | iz, bez | |
परा parā | udaljiti, od | पराभू parābhu -nestati (परा parā -udaljiti, od + भू bhu -biti) |
परि pari | oko, okolo | परिगम् parigam -kružiti, okružiti (परि pari -oko, okolo + गम् gam -ići) |
प्र pra | pred, ispred | प्रगम् pragam -napredovati (प्र pra -pred, naprijed + गम् gam -ići) |
प्रति prati | protiv, natrag | प्रतिवाद prativada -proturječje (प्रति prati -protiv, natrag + वाद vada -govor) |
वि vi | odvojiti, razdvojiti, vrlo, suprotno značenje | विक्री vikri -prodati (वि vi -suprotno značenje + क्री kri -kupiti) |
सं, सम् san, sam | sa, zajedno | संगम् sangam -sresti, susresti, složiti se (सं san -sa, zajedno + गम् gam -ići) |
सु su | dobro, lako | सुकृत् sukrt -koji ima vrlinu (सु su -dobro + कृत् krt -koji čini) |