Kockavica

Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
Inačica 142107 od 20. rujna 2021. u 11:32 koju je unio WikiSysop (razgovor | doprinosi) (Bot: Automatski unos stranica)
(razl) ←Starija inačica | vidi trenutačnu inačicu (razl) | Novija inačica→ (razl)
Skoči na:orijentacija, traži
Kockavica
Obična kockavica (Fritillaria meleagris)
Obična kockavica (Fritillaria meleagris)
Sistematika
Carstvo: Plantae
Divizija: Magnoliophyta
Razred: Liliopsida
Red: Liliales
Porodica: Liliaceae
Potporodica: Lilioideae
Rod: Fritillaria
L.

Kockavica (lat. Fritillaria) biljni je rod iz porodice ljiljanovki, jednosupnica koja nastanjuje izvantropska područja sjeverne polutke Zemlje. U Hrvatskoj se pojavljuje na prostorima srednje, sjeveroistočne i istočne Hrvatske, a poznato je i nekoliko izoliranih nalazišta s Velebita. Zakonom je zaštićena.[1]

Izgled

Gorska kockavica (Fritillaria montana)

Vrste iz ovog roda imaju lisnatu nadzemnu stabljiku i podzemnu lukovicu. Veliki, zvonasti i poniknuti cvjetovi stoje pojedinačno ili u cvatovima. Često je tamno cvijeće iscrtano »kockasto« poput šahovske ploče. Listovi su uski i izduženi. Plod je tobolac.

Vrste

U svijetu je poznato preko 100 vrsta, a u Hrvatskoj samoniklo rastu tri vrste. Na vlažnim nizinskim livadama raste ugrožena vrsta obična kockavica (Fritillaria meleagris), koja je zakonom zaštićena. Gorska kockavica (Fritillaria montana) i vitka kockavica (Fritillaria messanensis subsp. gracilis) rastu na gorskim travnjacima.[2][3]

  1. Fritillaria acmopetala Boiss.
  2. Fritillaria affinis (Schult. & Schult.f.) Sealy
  3. Fritillaria agrestis Greene
  4. Fritillaria alburyana Rix
  5. Fritillaria alfredae Post
  6. Fritillaria amabilis Koidz.
  7. Fritillaria amana (Rix) Teksen
  8. Fritillaria anhuiensis S.C.Chen & S.F.Yin
  9. Fritillaria ariana (Losinsk. & Vved.) Rix
  10. Fritillaria assyriaca Baker
  11. Fritillaria asumaniae R.Wallis, R.B.Wallis & Özhatay
  12. Fritillaria atrolineata Bakhshi Khan.
  13. Fritillaria atropurpurea Nutt.
  14. Fritillaria aurea Schott
  15. Fritillaria avromanica Advay & Teksen
  16. Fritillaria ayakoana Maruy. & Naruh.
  17. Fritillaria baskilensis Behcet
  18. Fritillaria biflora Lindl.
  19. Fritillaria bithynica Baker
  20. Fritillaria brandegeei Eastw.
  21. Fritillaria bucharica Regel
  22. Fritillaria byfieldii Özhatay & Rix
  23. Fritillaria camschatcensis (L.) Ker Gawl.
  24. Fritillaria carica Rix
  25. Fritillaria caucasica Adams
  26. Fritillaria chitralensis (Anon.) B.Mathew
  27. Fritillaria chlorantha Hausskn. & Bornm.
  28. Fritillaria chlororhabdota Bakhshi Khan.
  29. Fritillaria cirrhosa D.Don
  30. Fritillaria collina Adams
  31. Fritillaria conica Boiss.
  32. Fritillaria crassicaulis S.C.Chen
  33. Fritillaria crassifolia Boiss. & A.Huet
  34. Fritillaria dagana Turcz.
  35. Fritillaria dajinensis S.C.Chen
  36. Fritillaria davidii Franch.
  37. Fritillaria davisii Turrill
  38. Fritillaria delavayi Franch.
  39. Fritillaria drenovskii Degen & Stoj.
  40. Fritillaria dzhabavae A.P.Khokhr.
  41. Fritillaria eastwoodiae R.M.Macfarl.
  42. Fritillaria ebeiensis G.D.Yu & G.Q.Ji
  43. Fritillaria eduardii A.Regel ex Regel
  44. Fritillaria ehrhartii Boiss. & Orph.
  45. Fritillaria elwesii Boiss.
  46. Fritillaria enginiana (Byfield & Özhatay) Teksen
  47. Fritillaria epirotica Turrill ex Rix
  48. Fritillaria euboeica Rix
  49. Fritillaria falcata (Jeps.) D.E.Beetle
  50. Fritillaria ferganensis Losinsk.
  51. Fritillaria fleischeriana Steud. & Hochst. ex Schult. & Schult.f.
  52. Fritillaria forbesii Baker
  53. Fritillaria frankiorum R.Wallis & R.B.Wallis
  54. Fritillaria fusca Turrill
  55. Fritillaria gentneri Gilkey
  56. Fritillaria gibbosa Boiss.
  57. Fritillaria glauca Greene
  58. Fritillaria graeca Boiss. & Spruner
  59. Fritillaria grandiflora Grossh.
  60. Fritillaria gussichiae (Degen & Dörfl.) Rix
  61. Fritillaria hakkarensis (Rix) Teksen
  62. Fritillaria hermonis Fenzl ex Klatt
  63. Fritillaria imperialis L.
  64. Fritillaria involucrata All.
  65. Fritillaria japonica Miq.
  66. Fritillaria kaiensis Naruh.
  67. Fritillaria karelinii (Fisch. ex D.Don) Baker
  68. Fritillaria kittaniae Sorger
  69. Fritillaria kiusiana L.Hill
  70. Fritillaria koidzumiana Ohwi
  71. Fritillaria kotschyana Herb.
  72. Fritillaria kurdica Boiss. & Noë
  73. Fritillaria lagodechiana Kharkev.
  74. Fritillaria latakiensis Rix
  75. Fritillaria latifolia Willd.
  76. Fritillaria legionensis Llamas & J.Andrés
  77. Fritillaria liliacea Lindl.
  78. Fritillaria lusitanica Wikstr.
  79. Fritillaria macedonica Bornm.
  80. Fritillaria macrocarpa Coss. ex Batt.
  81. Fritillaria maximowiczii Freyn
  82. Fritillaria melananthera (Rix) Teksen & Advay
  83. Fritillaria meleagris L.
  84. Fritillaria meleagroides Patrin ex Schult. & Schult.f.
  85. Fritillaria messanensis Raf.
  86. Fritillaria michailovskyi Fomin
  87. Fritillaria micrantha A.Heller
  88. Fritillaria milasensis Teksen & Aytaç
  89. Fritillaria minima Rix
  90. Fritillaria minuta Boiss. & Noë
  91. Fritillaria monantha Migo
  92. Fritillaria montana Hoppe ex W.D.J.Koch
  93. Fritillaria mughlae Teksen & Aytaç
  94. Fritillaria muraiana Ohwi
  95. Fritillaria mutabilis Kamari
  96. Fritillaria obliqua Ker Gawl.
  97. Fritillaria ojaiensis Davidson
  98. Fritillaria olgae Vved.
  99. Fritillaria olivieri Baker
  100. Fritillaria oranensis Pomel
  101. Fritillaria orientalis Adams
  102. Fritillaria ozdemir-elmasii Yildirim & Teksen
  103. Fritillaria pallidiflora Schrenk
  104. Fritillaria persica L.
  105. Fritillaria phitosii Kamari, Zahos & Siagou
  106. Fritillaria pinardii Boiss.
  107. Fritillaria pinetorum Davidson
  108. Fritillaria pluriflora Torr. ex Benth.
  109. Fritillaria pontica Wahlenb.
  110. Fritillaria przewalskii Maxim. ex Batalin
  111. Fritillaria pudica (Pursh) Spreng.
  112. Fritillaria purdyi Eastw.
  113. Fritillaria pyrenaica L.
  114. Fritillaria raddeana Regel
  115. Fritillaria recurva Benth.
  116. Fritillaria regelii Losinsk.
  117. Fritillaria reuteri Boiss.
  118. Fritillaria rhodia A.Hansen
  119. Fritillaria rhodocanakis Orph. ex Baker
  120. Fritillaria ruthenica Wikstr.
  121. Fritillaria serpenticola (Rix) Teksen & Aytaç
  122. Fritillaria sewerzowii Regel
  123. Fritillaria shikokiana Naruh.
  124. Fritillaria sibthorpiana (Sm.) Baker
  125. Fritillaria sichuanica S.C.Chen
  126. Fritillaria sinica S.C.Chen
  127. Fritillaria skorpili Velen.
  128. Fritillaria sonnikovae Shaulo & Erst
  129. Fritillaria sororum Jim.Persson & K.Persson
  130. Fritillaria × spetsiotica Kamari
  131. Fritillaria stenanthera (Regel) Regel
  132. Fritillaria straussii Bornm.
  133. Fritillaria striata Eastw.
  134. Fritillaria stribrnyi Velen.
  135. Fritillaria taipaiensis P.Y.Li
  136. Fritillaria thunbergii Miq.
  137. Fritillaria × tokushimensis Akasawa, Katayama & T.Naito
  138. Fritillaria tortifolia X.Z.Duan & X.J.Zheng
  139. Fritillaria tubaeformis Gren. & Godr.
  140. Fritillaria unibracteata P.K.Hsiao & K.C.Hsia
  141. Fritillaria usuriensis Maxim.
  142. Fritillaria uva-vulpis Rix
  143. Fritillaria verticillata Willd.
  144. Fritillaria viridea Kellogg
  145. Fritillaria viridiflora Post
  146. Fritillaria walujewii Regel
  147. Fritillaria wendelboi (Rix) Teksen
  148. Fritillaria whittallii Baker
  149. Fritillaria yuminensis X.Z.Duan
  150. Fritillaria yuzhongensis G.D.Yu & Y.S.Zhou

Simbol

U Hrvatskoj se povezuje s hrvatskim grbom pa je hrvatski simbol, ali ne i službeni nacionalni cvijet (to je hrvatska perunika). Službeni je cvijet švedske pokrajine Uppland, gdje raste u velikim količinama svakog proljeća na livada.

Izvori

  1. http://www.lonjsko-polje.com/biljni-svijet/zatiene-biljke (pristupljeno 20. veljače 2013.)
  2. Hrvatska opća enciklopedija, Leksikografski zavod Miroslav Krleža, Zagreb, 2004., ISBN 953-6036-36-3
  3. Josip Gelenčir, Jasenka Gelenčir, Atlas ljekovitog bilja, Prosvjeta, Zagreb, 1991.