Missouri (rijeka): razlika između inačica

Missouri
	Rijeka Missouri u Omahi, Nebraska
Duljina	4090 ; 3767 km
Nadm. visina izvora	1232 m
Prosječni istjek	Great Falls: 292 ft³/s; Pierre: 16 000 ft³/s; Sioux City: 36 830 ft³/s; Omaha: 39 100 ft³/s; Kansas City: 56 950 ft³/s; Boonville: 69 220 ft³/s; Hermann: 87 950 m3/s
Površina porječja	1 371 000 km2
Izvor	45°55'39'N 111°30'2'W; Stjecište rijeka Madison, Jefferson i Gallatin, kraj grada Three Forks, Montana, SAD
Ušće	38°48'49'N 90°07'11'W; Rijeka Mississippi, kraj St. Louisa, Missouri, SAD (Pritok druge rijeke)
Pritoci	Milk
Države	Sjedinjene Američke Države
Gradovi	Great Falls (Montana); Bismarck (Sjeverna Dakota); Pierre (Južna Dakota); Sioux City (Iowa); Council Bluffs (Iowa); Omaha, (Nebraska); Saint Joseph (Missouri); Kansas City (Kansas); Kansas City (Missouri); Jefferson City (Missouri); Saint Charles (Missouri)
Slijev	Atlantski slijev
Ulijeva se u	Meksički Zaljev
Plovna od − do	Brana Gavins Point - ušće
	Zemljovid porječja Missourija

← Starija izmjena Novija izmjena →

VizualnoWikitekst

Inačica od 1. prosinac 2021. u 01:14

Missouri (također Missouri River) je rijeka u Sjevernoj Americi, pritoka rijeke Mississippi. S 3767 km dužine, ili više od 4000 km ako se računaju i pritoci, najduža rijeka u Sjedinjenim Državama^[6] i zajedno s rijekom Mississippi četvrta najduža na svijetu.

Opis

Missouri, čije porječje obuhvaća šestinu sjevernoameričkog kontinenta, nastaje u Stjenjaku spajanjem tri rijeke, Madison, Jefferson i Gallatin kraj grada Three Forks u američkoj saveznoj državi Montani. U gornjem toku isprva teče planinskim kanjonima te stvara brojne brzace i vodopade iskorištene za proizvodnju električne energije. Nizinski tok započinje kod grada Great Falls, nekada krajnje plovne granice rijeke. Brojne hidroelektrane i umjetna jezera obilježavaju nizinski tok kroz države Sjevernu i Južnu Dakotu (jezera Sakakawea, Sharpe, Fort Peck, Francis Case, Lewis and Clark, Oahe i brane Big Bend, Fort Peck, Fort Randall, Garrison, Oahe). Nadimak rijeke je "Big Muddy" (veliki blatnjavi) i također "Dark River" (tamna rijeka) radi velike količine mulja. Najprometniji je donji dio toka od Kansas Cityja do St. Louisa.

Povijest

Rijeka, po kojoj je nazvana i država Missouri, nazvana je po Siouan plemenu, čiji naziv, na jeziku Miami-Illinois, ouemessourita (wimihsoorita) znači "oni koji imaju izdubljene kanue".^[7] Također je poznata po nazivima: Big River, Big Muddy, Emasulia sipiwi, Eomitai, Katapan Mene Shoska, Le Riviere des Missouri, Mini Sose, Missoury River, Ni-sho-dse, Nudarcha, Rio Misuri, Riviere de Pekitanoni, Riviere de Saint Philippe, Le Missouri, Le Riviere des Osages, Missures Flu, Miz-zou-rye River, Niutaci, Pekitanoui, River of the West, Yellow River.^[8] Prvi Europljani koji su posjetili područje bili su francuski istraživači Louis Jolliet i Jacques Marquette u 17. stoljeću, te su rijeku nazvali Pekistanoui. Missouri je ostao neistražen dok Étienne de Veniard, Sieur de Bourgmont nije 1713. objavio "Exact Description of Louisiana, of Its Harbors, Lands and Rivers, and Names of the Indian Tribes That Occupy It, and the Commerce and Advantages to Be Derived Therefrom for the Establishment of a Colony" i iduće godine "The Route to Be Taken to Ascend the Missouri River".

Missouri kod Fort Abraham Lincoln, južno od Bismarcka, Sjeverna Dakota.

Bourgmont je prvi koristio naziv "Missouri" za rijeku, te je njegove podatke kartograf Guillaume Delisle koristio za prvu detaljnu kartu područja, koje je u 18. stoljeću bilo dio francuskog teritorija Louisiana. Španjolci su 1763. preuzeli kontrolu nad regijom po završetku francusko-indijanskog rata/sedmogodišnjeg rata. 1795. - 1797., značajna ekspedicija MacKay i Evans, rezultirala je detaljnom kartom gornjeg toka Missourija. 1800., Španjolska je vratila kontrolu nad područjem Francuskoj, koja je tri godine kasnije cijeli teritorij Lousiane, zajedno s rijekom Missouri prodala Sjedinjenim Državama za 15 milijuna američkih dolara. Tadašnji američki predsjednik Thomas Jefferson poslao je istraživače Meriwethera Lewisa i Williama Clarka da istraže rijeku i pronađu eventualni put za Tihi ocean. U 19. stoljeću Missouri je označavao Američku granicu, posebno južno od Kansas Cityja, te je bila jedno od ishodišta kolonizacije zapada.

Galerija

Great falls.
Missouri kod Bismarcka 2004.
Missouri u Saint Josephu.
Brana Gavins Point.

Izvori

Vanjske poveznice

[1] Predložak:Citiraj web

[2] Predložak:Citiraj web

[3] Predložak:Citiraj web

[4] Predložak:Citiraj web

[5] Predložak:Citiraj web

[6] Predložak:Citiraj web

[7] Predložak:Citiraj web

[8] Predložak:Citiraj web

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

@@ Redak 3: / Redak 3: @@
 | slika                      =Missouri river in Omaha, Nebraska.jpg
 | slika_opis                 =Rijeka Missouri u Omahi, Nebraska
-| Duljina                    =4090 <ref>{{cite web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url = http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2CMissouri%20River }}</ref><br>3767<ref>{{cite web | title = The Missouri River story&nbsp;— | publisher = Missouri River infolink
+| Duljina                    =4090 <ref>{{Citiraj web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url = http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2CMissouri%20River }}</ref><br>3767<ref>{{Citiraj web | title = The Missouri River story&nbsp;— | publisher = Missouri River infolink
 |url = http://infolink.cr.usgs.gov/The_River/MORstory.htm }}</ref>
 | Nadmorska visina izvora    =1232
 | Prosječni istjek           =Great Falls: 292 ft³/s<br>Pierre: 16 000 ft³/s<br>Sioux City: 36 830 ft³/s<br>Omaha: 39 100 ft³/s<br>Kansas City: 56 950 ft³/s<br>Boonville: 69 220 ft³/s<br>Hermann: 87 950
-| Površina porječja          =1 371 000<ref>{{cite web | title = The Missouri River story&nbsp;— | publisher = Missouri River infolink |url = http://infolink.cr.usgs.gov/The_River/MORstory.htm }}</ref>
+| Površina porječja          =1 371 000<ref>{{Citiraj web | title = The Missouri River story&nbsp;— | publisher = Missouri River infolink |url = http://infolink.cr.usgs.gov/The_River/MORstory.htm }}</ref>
-| Izvor                      =45°55'39'N 111°30'2'W<ref>{{cite web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url =
+| Izvor                      =45°55'39'N 111°30'2'W<ref>{{Citiraj web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url =
 http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2C Missouri%20River }}</ref><br>Stjecište rijeka Madison, Jefferson i Gallatin, kraj grada Three Forks, [[Montana]], [[SAD]]
-| Ušće                       =38°48'49'N 90°07'11'W<ref>{{cite web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url = http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2CMissouri%20River }}</ref><br>Rijeka [[Mississippi (rijeka)|Mississippi]], kraj [[St. Louis, Missouri|St. Louisa]], [[Missouri]], [[SAD]]
+| Ušće                       =38°48'49'N 90°07'11'W<ref>{{Citiraj web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url = http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2CMissouri%20River }}</ref><br>Rijeka [[Mississippi (rijeka)|Mississippi]], kraj [[St. Louis, Missouri|St. Louisa]], [[Missouri]], [[SAD]]
 | Tip ušća                   =Pritok druge rijeke
 | Pritoke                    = [[Milk]]
@@ Redak 21: / Redak 21: @@
 | karta_opis = Zemljovid porječja Missourija
 }}
-'''Missouri''' (također ''Missouri River'') je [[Rijeka (vodotok)|rijeka]] u [[Sjeverna Amerika|Sjevernoj Americi]], pritoka rijeke [[Mississippi (rijeka)|Mississippi]]. S 3767 km dužine, ili više od 4000 km ako se računaju i pritoci, najduža rijeka u [[SAD|Sjedinjenim Državama]]<ref>{{cite web | title = Largest Rivers in the United States&nbsp;— | publisher = USGS Publications Warehouse |url = http://pubs.usgs.gov/of/1987/ofr87-242/ }}</ref> i zajedno s rijekom Mississippi četvrta najduža na svijetu.
+'''Missouri''' (također ''Missouri River'') je [[Rijeka (vodotok)|rijeka]] u [[Sjeverna Amerika|Sjevernoj Americi]], pritoka rijeke [[Mississippi (rijeka)|Mississippi]]. S 3767 km dužine, ili više od 4000 km ako se računaju i pritoci, najduža rijeka u [[SAD|Sjedinjenim Državama]]<ref>{{Citiraj web | title = Largest Rivers in the United States&nbsp;— | publisher = USGS Publications Warehouse |url = http://pubs.usgs.gov/of/1987/ofr87-242/ }}</ref> i zajedno s rijekom Mississippi četvrta najduža na svijetu.
 == Opis ==
@@ Redak 27: / Redak 27: @@
 == Povijest ==
-Rijeka, po kojoj je nazvana i država [[Missouri]], nazvana je po [[Siouan]] plemenu, čiji naziv, na jeziku Miami-Illinois, ''ouemessourita'' (''wimihsoorita'') znači "oni koji imaju izdubljene kanue".<ref>{{cite web | title = The American Heritage® Dictionary of the English Language&nbsp;— | publisher = bartleby.com |url = http://www.bartleby.com/61/41/M0344100.html }}</ref> Također je poznata po nazivima: ''Big River, Big Muddy, Emasulia sipiwi, Eomitai, Katapan Mene Shoska, Le Riviere des Missouri, Mini Sose, Missoury River, Ni-sho-dse, Nudarcha, Rio Misuri, Riviere de Pekitanoni, Riviere de Saint Philippe, Le Missouri, Le Riviere des Osages, Missures Flu, Miz-zou-rye River, Niutaci, Pekitanoui, River of the West, Yellow River''.<ref>{{cite web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url = http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2CMissouri%20River }}</ref> Prvi [[Europa|Europljani]] koji su posjetili područje bili su [[Francuska|francuski]] istraživači Louis Jolliet i Jacques Marquette u 17. stoljeću, te su rijeku nazvali ''Pekistanoui''. Missouri je ostao neistražen dok Étienne de Veniard, Sieur de Bourgmont nije 1713. objavio ''"Exact Description of Louisiana, of Its Harbors, Lands and Rivers, and Names of the Indian Tribes That Occupy It, and the Commerce and Advantages to Be Derived Therefrom for the Establishment of a Colony"'' i iduće godine ''"The Route to Be Taken to Ascend the Missouri River"''.
+Rijeka, po kojoj je nazvana i država [[Missouri]], nazvana je po [[Siouan]] plemenu, čiji naziv, na jeziku Miami-Illinois, ''ouemessourita'' (''wimihsoorita'') znači "oni koji imaju izdubljene kanue".<ref>{{Citiraj web | title = The American Heritage® Dictionary of the English Language&nbsp;— | publisher = bartleby.com |url = http://www.bartleby.com/61/41/M0344100.html }}</ref> Također je poznata po nazivima: ''Big River, Big Muddy, Emasulia sipiwi, Eomitai, Katapan Mene Shoska, Le Riviere des Missouri, Mini Sose, Missoury River, Ni-sho-dse, Nudarcha, Rio Misuri, Riviere de Pekitanoni, Riviere de Saint Philippe, Le Missouri, Le Riviere des Osages, Missures Flu, Miz-zou-rye River, Niutaci, Pekitanoui, River of the West, Yellow River''.<ref>{{Citiraj web | title = USGS GNIS: Missouri River&nbsp;— | publisher = USGS GNIS |url = http://geonames.usgs.gov/pls/gnispublic/f?p=116:3:1675546481452386::NO::P3_FID,P3_TITLE:756398%2CMissouri%20River }}</ref> Prvi [[Europa|Europljani]] koji su posjetili područje bili su [[Francuska|francuski]] istraživači Louis Jolliet i Jacques Marquette u 17. stoljeću, te su rijeku nazvali ''Pekistanoui''. Missouri je ostao neistražen dok Étienne de Veniard, Sieur de Bourgmont nije 1713. objavio ''"Exact Description of Louisiana, of Its Harbors, Lands and Rivers, and Names of the Indian Tribes That Occupy It, and the Commerce and Advantages to Be Derived Therefrom for the Establishment of a Colony"'' i iduće godine ''"The Route to Be Taken to Ascend the Missouri River"''.
 [[Datoteka:FtLincoln-MissouriRiver.jpg|lijevo|mini|180px|Missouri kod Fort Abraham Lincoln, južno od Bismarcka, Sjeverna Dakota.]]
 Bourgmont je prvi koristio naziv "Missouri" za rijeku, te je njegove podatke kartograf Guillaume Delisle koristio za prvu detaljnu kartu područja, koje je u 18. stoljeću bilo dio francuskog teritorija [[Louisiana (Nova Francuska)|Louisiana]]. [[Španjolska|Španjolci]] su 1763. preuzeli kontrolu nad regijom po završetku francusko-indijanskog rata/[[Sedmogodišnji rat|sedmogodišnjeg rata]]. 1795. - 1797., značajna ekspedicija MacKay i Evans, rezultirala je detaljnom kartom gornjeg toka Missourija. 1800., Španjolska je vratila kontrolu nad područjem Francuskoj, koja je tri godine kasnije cijeli teritorij Lousiane, zajedno s rijekom Missouri prodala Sjedinjenim Državama za 15 milijuna američkih dolara. Tadašnji američki predsjednik [[Thomas Jefferson]] poslao je istraživače Meriwethera Lewisa i Williama Clarka da istraže rijeku i pronađu eventualni put za [[Tihi ocean]]. U 19. stoljeću Missouri je označavao [[Američka granica|Američku granicu]], posebno južno od Kansas Cityja, te je bila jedno od ishodišta kolonizacije zapada.

Missouri
Rijeka Missouri u Omahi, Nebraska
Duljina	4090 ^[1] 3767^[2] km
Nadm. visina izvora	1232 m
Prosječni istjek	Great Falls: 292 ft³/s Pierre: 16 000 ft³/s Sioux City: 36 830 ft³/s Omaha: 39 100 ft³/s Kansas City: 56 950 ft³/s Boonville: 69 220 ft³/s Hermann: 87 950 m³/s
Površina porječja	1 371 000^[3] km²
Izvor	45°55'39'N 111°30'2'W^[4] Stjecište rijeka Madison, Jefferson i Gallatin, kraj grada Three Forks, Montana, SAD
Ušće	38°48'49'N 90°07'11'W^[5] Rijeka Mississippi, kraj St. Louisa, Missouri, SAD (Pritok druge rijeke)
Pritoci	Milk
Države	Sjedinjene Američke Države
Gradovi	Great Falls (Montana) Bismarck (Sjeverna Dakota) Pierre (Južna Dakota) Sioux City (Iowa) Council Bluffs (Iowa) Omaha, (Nebraska) Saint Joseph (Missouri) Kansas City (Kansas) Kansas City (Missouri) Jefferson City (Missouri) Saint Charles (Missouri)
Slijev	Atlantski slijev
Ulijeva se u	Meksički Zaljev
Plovna od − do	Brana Gavins Point - ušće
Zemljovid porječja Missourija