Purin
Purin je heterociklički aromatski organski spoj. Sastoji se od pirimidinskog prstena spojenog na imidazolnom prstenu. Purini, koji uključuju supstituirane purine i njihove tautomere, a u prirodi se najčešće javljaju u obliku heterocikličkih spojeva koji sadrže dušik.[1]
Purini i pirimidini čine dvije skupine dušičnih baza, uključujući i dvije skupine nukleotidnih baza. Dva od četiri deoksiribonukleotidea i dva od četiri ribonukleotida, koji se odnose na gradivne blokove dezoksiribonukleinske kiseline - DNK i ribonukleinske kiseline - RNK su purini.
U prirodi se purini javljaju u više oblika. Dvije od pet baza u nukleinskoj kiselini, adenin i guanin su purini. U DNK-u, te baze tvore vodikove veze s njihovim komplementarnim pirimidinima timinom i citozinom. To se zove komplementarno sparivanje baza. U RNK komplement adenina je uracil umjesto timina.
Ostali značajni purini su hipoksantin, ksantin, teobromin, kofein, mokraćna kiselina i izogvanin.
Riječ purin (čisti urin) je skovao njemački kemičar Emil Fischer 1884. godine. On ga je sintetizirao prvi put 1899. godine, a kao polazni materijal bila je mokraćna kiselina, koja je izolirana je iz bubrežnih kamenaca, te je dokazao da su purini su zasebna grupa kemijskih spojeva.
Metabolizam
Mnogi organizmi imaju metaboličke putove za sintetiziranje i razgradnju purina. Akumulacija modificiranih purinskih nukleotida radi štetu raznim staničnim procesima, osobito onim koji uključuju DNK i RNK. Da bi se održali u životu, organizmi posjeduju niz (deoksi) purinskih fosfohidrolaza, koje hidroliziraju te purinske derivate. Deaminacija purinskih baza može imati kao rezultat nakupljanje nukleotida kao što su ITP, dITP, xtp i DTP.[2]
Nedostaci u enzimima koji kontroliraju proizvodnju purina mogu ozbiljno mijenjati DNK sekvence u stanici, što može objasniti zašto ljudi koji nose određene genetske varijante purinskih metaboličkih enzima imaju veći rizik za neke vrste raka.
Mokraćna kiselina je spoj koji nastaje u našem organizmu kao završni produkt razgradnje purinskih baza. Prilikom kristalizacije mokraćne kiseline dolazi do stvaranja naskaga u zglobovima i pojave gihta. Tada se preporučuje dijeta sa namirnicama siromašnim purinima sa oko 100 - 150 mg purina na dan.
Izvori purina
Niska | Srednje niska | Srednje visoka | Visoka | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
jaja | 0 | gljiva bukovača gljiva | 50 | svinjski trbuh, carsko meso | 100 | svinjetina, pluća | 434 |
mlijeko | 0 | cvjetača | 51 | kobasice za prženje od svinjetine | 101 | govedina, slezena | 444 |
banana | 4 | pšenica, cijela zrna | 51 | sjemenke lana | 105 | riba, sardine u ulju | 480 |
sir, Brie | 7.1 | raž, cijelo zrno | 51 | divlji zec | 105 | teletina, jetra | 460 |
sir, Cheddar / Cheshire sir, 50% masti | 6 | kukuruz, slatki | 52 | divljač | 105 | vrganj, sušeni | 488 |
sir, Edamer, 30% mliječne masti | 7.1 | govedina, usoljena (njemačka) | 57 | grožđice | 107 | svinjetina, jetra | 515 |
sir, Edamer, 40% mliječne masti | 7.1 | krvavice | 55 | riba, bakalar | 109 | svinjetina, slezena | 516 |
sir, Edamer, 45% mliječne masti | 7.1 | paprika, zelena | 55 | slanutak | 109 | svinjetina, srce | 530 |
krastavac | 7.3 | peršin, list | 57 | riba, smuđ | 110 | govedina, jetra | 554 |
višnja, slatka | 7.1 | špinat | 57 | junetina, file | 110 | ovčetina, slezena | 773 |
jogurt, min. 3,5% mliječne masti | 8,1 | banana | 57 | junetina, biftek | 110 | srdela dimljena | 804 |
sir mladi | 9.4 | gljive | 58 | junetina, stek | 110 | kvasac, pekarski | 880 |
rajčica | 11 | riječni rak | 60 | pileći batak | 110 | teletina, žljezde | 1260 |
cikorija | 12 | Crispbread kreker | 60 | dagnje | 112 | kvasac, pivski | 1810 |
kruška | 12 | sezam | 62 | kobasica "Jagdwurst" | 112 | teobromin (nalazi se u čokoladama) | 2300 |
rabarbara | 12 | proso | 62 | piletina pečena | 115 | ||
luk | 13 | šljiva, sušena | 64 | jastog | 118 | ||
zelena salata | 13 | list komorača sušeni | 64 | junetina, vratina | 120 | ||
rotkvica | 13 | vlasac | 67 | junetina, šnicla | 120 | ||
komorač listovi | 14 | tofu | 68 | leća suha | 127 | ||
kruh, žitarice (brašno) ili (bijeli kruh) | 14 | prokulice | 69 | dimljena slanina | 127 | ||
kukuruz | 14 | mesni doručak (goveđi) | 70 | grah bijeli suhi | 128 | ||
jabuka | 14 | kakao u prahu | 71 | riba, list | 131 | ||
ogrozd | 16 | zmijska trava (crni korijen) | 71 | kuhana šunka | 131 | ||
krumpir | 16 | marelica | 73 | meso kunića | 132 | ||
kiseli kupus, ocijeđen | 16 | poriluk | 74 | junetina, mišići | 133 | ||
ribizla, crvena | 17 | kobasica München Weisswurst | 73 | svinjski jezik | 136 | ||
mrkva | 17 | kobasica Mettwurst | 74 | školjka češljača | 136 | ||
endivija | 17 | goveđi mozak | 75 | patka | 138 | ||
višnja, Morello | 17 | kobasica Fleischwurst | 78 | divljač, but | 138 | ||
gljive, lisičarke | 17 | artičoka | 78 | riba, bakalarka | 139 | ||
gljive, lisičke, konzervirane | 17 | kobasica Wien | 78 | riba, štuka | 140 | ||
kavijar zamjena | 18 | riba, jegulja (dimljena) | 78 | svinjetina file | 140 | ||
malina | 18 | kikiriki | 79 | teleći kotlet, odrezak s kostima | 140 | ||
krumpir, kuhani s korom | 18 | riba linjak | 80 | teleći file | 140 | ||
avokado | 19 | sojine klice | 80 | suncokretovo sjeme | 143 | ||
naranča | 19 | brokula | 81 | kavijar | 144 | ||
kivi, voće | 19 | svinjski mozak | 83 | riba, skuša | 145 | ||
cikla | 19 | grašak zeleni | 84 | svinjski kotlet s kostima | 145 | ||
ananas | 19 | kobasica šunkarica | 85 | pluća teleća | 147 | ||
patlidžan | 21 | kobasice Frankfurter | 89 | škampi smeđi | 147 | ||
breskva | 21 | kamenica | 90 | ćurka, s kožom | 150 | ||
pecivo | 21 | kobasice teleće | 91 | teletina, stek | 150 | ||
jagode | 21 | mozak teleći | 92 | teletina, vrat s kostima | 150 | ||
kineski kupus | 21 | grašak suhi | 95 | teletina, noga teletine s kostima | 150 | ||
borovnica | 22 | kobasica Mortadela | 96 | piletina kuhana | 159 | ||
kupus | 22 | zob bez ljuske, cijela zrna | 94 | riba, šaran | 160 | ||
šparoge | 23 | ječam bez ljuske, cijela zrna | 96 | Govedina, jezik | 160 | ||
brazilski oraščići | 23 | svinjski but | 160 | ||||
šljiva | 24 | riba, crni bakalar | 163 | ||||
tikvice | 24 | guska | 165 | ||||
korabica | 25 | svinjski mišići | 166 | ||||
orah | 25 | riba, losos | 170 | ||||
grožđe | 27 | mak suhi | 170 | ||||
salata | 28 | teletina, mišići | 172 | ||||
izdanci bambusa | 29 | piletina (prsa s kožom) | 175 | ||||
maslina, zelena, marinirana | 29 | riba, Halibut | 178 | ||||
gljive, konzervirane | 29 | janjetina (samo mišići) | 182 | ||||
celer | 30 | soja | 190 | ||||
dunja | 30 | riba, haringina ikra | 190 | ||||
riža bijala | 30 | konjsko meso | 200 | ||||
kupus crveni | 32 | riba, haringa, Atlantic | 210 | ||||
sir, Limburgera, 20% mliječne masti | 32 | teletina, bubrezi | 218 | ||||
crna bazga | 33 | riba, haringa, Matje | 219 | ||||
dinja, Cantelope | 33 | grah crni suhi | 222 | ||||
datule sušene | 35 | riba, inćun | 239 | ||||
mahune | 37 | riba, redfish | 241 | ||||
badem | 37 | ovčetina, srce | 241 | ||||
kelj | 37 | piletina, jetra | 243 | ||||
lješnjak | 37 | govedina, srce | 256 | ||||
matovilac | 38 | riba, tuna | 257 | ||||
tjestenina se s jajima | 40 | govedina, bubreg | 269 | ||||
bob | 41 | riba, tuna u ulju | 290 | ||||
riža integralna | 44 | riba, pastrva | 297 | ||||
bundeva | 44 | svinjetina, bubrezi | 334 | ||||
sušene mahune | 45 | teletina, slezena | 343 | ||||
kelj | 48 | riba, sardine | 345 | ||||
govedina, pluća | 399 |
Izvori
- ↑ Rosemeyer, H. Chemistry & Biodiversity 2004, 1, 361.
- ↑ Davies O, Mendes P, Smallbone K, Malys N (2012). "Characterisation of multiple substrate-specific (d)ITP/(d)XTPase and modelling of deaminated purine nucleotide metabolism". BMB Reports 45 (4): 259–64. doi:10.5483/BMBRep.2012.45.4.259. PMID 22531138
- ↑ http://www.acumedico.com/purine.htm