Kuća i mauzolej Šime Ljubića
Kuća i mauzolej don Šime Ljubića u Starom Gradu nalaze se na jugozapadnom dijelu Starogradskog zaljeva (Starogruojčice), kod stare gradske luke. Kuća je sagrađena u klasicističkom stilu {{#Invoke:Wp tema u godini|main}}, a okružena je perivojem u čijem se sjeverozapadnom dijelu nalazi mauzolej. Graditelj kuće i mauzoleja je bio akademikov prijatelj Nikola Račić (1859.-1935.).
Mauzolej je izgrađen u periodu {{#Invoke:Wp tema u godini|main}} - {{#Invoke:Wp tema u godini|main}}. Radi se o oktogonalnoj građevini na uzdignutom terenu, zaštićenoj zelenilom i ograđenoj kamenim zidom. Do mauzoleja vode kamene stube sa sjeverozapada. Građen je kamenim klesancima obrađenim ručno „na martelinu“, koji su znatno oštećeni uslijed „listanja“ kamena. Glavni ulaz u mauzolej je klasicističkog oblikovanja, naglašen nadvojem nad kojim je timpanon. Sačuvane su dvokrilne profilirane drvene vratnice iz vremena gradnje mauzoleja. Na sjevernom i južnom pročelju nalazi se po jedan prozor pravokutnog oblika, s profiliranim nadvojem. Profilirani kameni vijenci odvajaju zidana pročelja od ožbukane kupole s naglašenim poluoblim rebrima. U segmentima kupole ugrađeni su kameni profilirani luminari koji imaju otvore u obliku okulusa. Nad kupolom je kamena lanterna sa kupolastim završetkom i akroterijem. Zidovi mauzoleja građeni su kao komponibilni, prema pročelju je zid građen od kamenih klesanaca, a u unutrašnjosti od opeke. Unutrašnjost je ožbukana, zidovi su ukrašeni marmorizacijom, a kupola je oslikana kao nebeski svod. U unutrašnjosti mauzoleja je kameni grob oblikovan poput oltara. Kamen na pročeljima i klesarskim elementima potpuno je dotrajao, pa se od 2007. godine provode zaštitni konzervatorski radovi na građevini. Prostor oko mauzoleja ograđen je visokim kamenim zidom, u koji je 1996. godine, povodom stogodišnjice smrti don Šime Ljubića postavljena bista izlivena u bronci po gipsanom modelu kojeg je izradio kipar Ivan Rendić, a koja se čuva u Muzeju Staroga Grada. Drugi odljev biste postavljen je u Arheološkom muzeju grada Zagreba, kojem je don Šime Ljubić bio utemeljitelj. Mauzolej reprezentativnog oblikovanja jedna je od rijetkih grobišnih građevina centralnog tipa i neoklasičnog oblikovanja na prostoru Dalmacije.[1]
Zaštita[uredi]
|
Registar kulturnih dobara RH
| |
|---|---|
| Naziv | Mauzolej don Šime Ljubića |
| Reg. broj | "Z-6280". https://registar.kulturnadobra.hr/#/details/Z-6280 |
| Lokacija | Stari Grad, Hvar |
| Datacija | 1895. |
| Pravni status | Zaštićeno kulturno dobro |
| Vrsta | Nepokretna pojedinačna |
| Klasifikacija | memorijalne građevine |
Majuzolej je zaveden kao nepokretno kulturno dobro - pojedinačno, pravna statusa zaštićena kulturnog dobra, klasificirano kao "memorijalne građevine", pod oznakom Z-6280.[1]
Nedovršeni članak Kuća i mauzolej Šime Ljubića koji govori o građevini treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima uređivanja Hrvatske internetske enciklopedije.