Obujam motora
Obujam motora je osnovna vrijednost koja nam govori o veličini motora kod manjih izvedbi, kao što su motori za automobile ili motorkotače. Tako govorimo o motorkotačima sa 250, 500,750 ccm što znači da oni imaju obujam motora od toliko kubnih centimetara. Obujam motora se dobije tako da se vrijednost obujma jednog cilindra pomnoži s brojem cilindara.
Pri definiranju obujma cilindra, treba se prvo definirati obujam stapaja i obujam kompresije.
Obujam kompresije je obujam koji je u cilindru u trenutku kada se klip nalazi u GMT-u. On je umnožak površine provrta cilindra i visine između čela klipa i glave cilindra (na desnoj slici označen s h). Na stranici promjer cilindra dana je formula za izračun površine, a iz nje slijedi i formula za volumen kompresije:
[math]\displaystyle{ V_k = h\times\frac{d^2\times\pi}{4} }[/math]
Obujam stapaja je obujam koji klip istisne na svom putu iz DMT-a u GMT. Analogno gornjoj formuli, obujam stapaja je jednak:
[math]\displaystyle{ V_s = s\times\frac{d^2\times\pi}{4} }[/math]
gdje je s - stapaj
Obujam cilindra je obujam poviše čela klipa u cilindru kada se klip nalazi u DMT-u. Na desnoj slici možemo vidjeti da je obujam cilindra jednak zbroju obujma kompresije i obujma stapaja:
[math]\displaystyle{ V_c = V_k + V_s = (h + s)\frac{d^2\times\pi}{4} }[/math]
Obujam motora dobijemo kada volumen stapaja pomnožimo s brojem cilindara:
[math]\displaystyle{ V_m=V_s\times n }[/math]
gdje je n - broj cilindara motora
| |||||