Mrežne stranice

Mrežne stranice, internetske lokacije, web-stranice ili internetske stranice (ranije često www stranice) sastoje se od niza HTML/XHTML dokumenata kojima se može pristupiti uz pomoć internetskog preglednika (browsera).

Web je jedan od servisa interneta, koji upravo služi za nadopunu internetskih stranica pomoću HTTP/HTTPS protokola. Među još nekim poznatijim mrežnim servisima su elektronička pošta i FTP, ali i SSH, IRC i još neki.

U hrvatskoj internetskoj terminologiji obično se ne razlikuju engleski izrazi web site i web page, tako da je ponekad nejasno odnosi li se izraz 'web stranice' samo na dokumente (web page) ili na kolekciju dokumenata i resursa koji čine web site, pa većina surfera i webmastera radije koristi engleske izraze za stranicu (page – HTML dokument) i stranice (site – kolekcija HTML dokumenata i multimedijalnih resursa).

Mrežna stranica kao HTML dokument

Mrežna stranica (web page) jest HTML dokument koji omogućava prezentaciju teksta i poveznica, a dostupan je preko svoje URL (web) adrese. Na web-stranici se osim teksta mogu prikazati i multimedijski elementi (resursi) kao što su slike u digitalnom formatu (jpg, jpeg, gif, png, bmp, ...), animacije (flash, shockwave, JavaScript, CSS3), zvuk, videozapisi i slično.

Mrežne stranice kao kolekcija resursa

Mrežne stranice (mrežno sjedište) kolekcija su internetskih resursa – HTML dokumenata, multimedijskih sadržaja, podataka i skripti. Složeniji sustavi web-stranica (npr. web shop) čine web-aplikaciju utemeljenu na posebnom hardveru i softveru.

Dokumentima unutar web-stranica pristupa se preko zajedničkog korijenskog URL-a, odnosno web-adrese, koja se često naziva i homepage. Svi dokumenti najčešće su spremljeni na istom web serveru. Poveznice unutar HTML dokumenata povezuju dokumente u uređenu hijerarhijsku strukturu i time određuju način na koji posjetitelj doživljava sadržaj stranica.

Korijenska internetska adresa, koja se najčešće naziva internetska domena, čini vrijednu karakteristiku svakog sitea.

Složenije mrežne stranice koriste web-aplikacije napisane u nekom od programskih jezika (PHP, ASP, JSP, ...) za stvaranje sadržaja spajanjem pripremljenih grafičkih predložaka i sadržaja iz baze podataka (na poslužiteljskoj strani) i neki skriptni jezik poput JavaScripta ili VBScripta (na klijentskoj strani).

Izrada mrežnih stranica

Izradom mrežnih stranica bave se web dizajneri i programeri (web developeri). Međutim, kao i kod svake složene softverske aplikacije, web-stranice čine:

• podatkovna razina (tekst, smisao, podatci i podatkovni sadržaji) – content
• poslovna ili interakcijska razina (program, skripta i način na koji se sustav ponaša) – back-end
• prezentacijska razina (dizajn i psihologija) – front-end

Na izradi velikih i 'ozbiljnih' web-stranica sudjeluju stručnjaci iz različitih struka, pa u takvim timovima najčešće rade programeri, grafički dizajneri, fotografi, novinari, stručnjaci za marketing i potrošačku psihologiju i drugi.

Smještaj mrežnih stranica

Mrežne stranice smještaju se na internetskom poslužitelju – web serveru. Svaki server postoji u fizičkom obliku. Obično jedan server sadrži i više stotina (manjih) web-stranica. Iako se 99 % web-stranica nalazi na tzv. shared (dijeljenim) serverima, postoje i velike web-stranice kao što su YouTube.com, Facebook.com ili Google.com za čiji rad je potrebno stotine i tisuće servera jer zahtijevaju veliku količinu memorije i procesorske snage da bi radile fluidno. Te web-stranice imaju i velik broj posjeta, zato je također potrebno da više servera isporučuje web-stranicu.

Domena mrežne stranice

Domena internetske stranice je ljepše ime za internetsku adresu. Umjesto da neku internet stranicu pozivate njenom IP adresom koju je teško upamtiti (npr. 8.8.8.8) IP adresi se dodjeljuje ljepše, lakše pamtljivo ime – domena (primjerice wikipedia.org). Domena internet stranice je ono što upisujemo kako bismo posjetili neku internet stranice. Ako ne bi postojale domene, onda bi svim internet stranicama pristupali na nepraktičan način – preko IP adrese. U stvarnom svijetu imamo primjer za to što ulicama dajemo adresu (naziv), pa ne moramo pamtiti longitudu i latitudu adrese. Naziv domene je unikatan, tj. ne može biti više domena istog naziva.

Vanjske poveznice

• Što su web hosting i domena
• 30% web stranica je na Wordpressu