Luksemburžani
Luksemburžani.- Maleni germanski narod nastanjen u Luksemburgu (272,000), te nešto u Njemačkoj (15,000), Belgiji (4,300), Francuskoj (3,600) i tek (300) u Austriji. Van svoje matice zemlje najviše ih ima u Sjedinjenim Državama (56,000). Luksemburžani su po vjeri katolici a služe se leceburškim jezikom (prema našim prevodiocima N. i J. Paravić; letzeburgesch), članom germanske grane indouropske porodice jezika.
Jezik[uredi]
Luksemburški jezik, letzeburgesch (engl. Luxembourgisch) germanski je dijalekt s mnogo posuđenica iz francuskog, on je jezik naroda, njihovog identiteta i pripadnosti zajednici. Luksemburg ipak uz leceburški ima još dva službena jezika, to su njemački koji se koristi u trgovini, novinarstvu i crkvi, i francuski u administraciji, odnosno u vladi i na dvoru.
Povijest[uredi]
Luksemburžan imaju snažan osjećaj nacionalnog identiteta, kojega reflektiraju u svom nacionalnom motu ' Mir wëlle bleiwe wat mir sin ' odnosno Želimo ostati ono što jesmo. Luksemburg je malena država zapadne Europe. Zatvorena je granicama Francuske, Njemačke i Belgije, utemeljena 963., postaje veliko vojvodstvo 1815., ali 1839. gubi velik dio teritorija u korist Belgije. Punu nezavisnost postiže 1867. Nasljeđe suvremenih Luksemburžana proizlazi najvećim dijelom od Kelta, Franaka i drugih germanskih naroda koji su prolazili ovim važnim raskršćem u vrijeme prije i poslije rimske okupacije.
Kultura[uredi]
Svečanosti
Luksemburžani imaju jedan od najviših standarda na svijetu. Njihove najznačajnije svečanosti integralni su dijelovi kulture Luksemburžana. Uz karnevale koji se održavaju šest tjedana nakon Božića, tu su i Bürgsonndeg 28. veljače kada pale veliku vatru pod otvorenim nebom i slavi prestanak zime. Tradicionalno se još od starih dana (1340.) održava Schueberfouer koje je osnovao Ivan Slijepi (Johann der Blinde von Luxemburg), Nacionalni dan (23. lipnja), Genzefest i Bijela nedjelja (Whitsunday; 7. nedjelje iza Uskrsa) i vinski festivali koji počinju u 8. mjesecu.
Literatura[uredi]
- Kurian, George T. (1990). Encyclopedia of the First World. 2 vols. New York: Facts on File.