Toggle menu
309,8 tis.
57
18
526,9 tis.
Hrvatska internetska enciklopedija
Toggle preferences menu
Toggle personal menu
Niste prijavljeni
Your IP address will be publicly visible if you make any edits.

Kvantno samoubojstvo

Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
Inačica 441083 od 23. ožujak 2022. u 04:01 koju je unio WikiSysop (razgovor | doprinosi) (bnz)
(razl) ←Starija inačica | vidi trenutačnu inačicu (razl) | Novija inačica→ (razl)

Kvantno samoubojstvo je misaoni eksperiment u kvantnoj mehanici i filozofiji fizike. Navodi se da može razlikovati kopenhagensku interpretaciju kvantne mehanike od Everettove interpretacije mnogih svjetova primjenom misaonog eksperimenta Schrödingerove mačke, s gledišta mačke. Kvantna besmrtnost odnosi se na subjektivno iskustvo preživljavanja kvantnog samoubojstva.[1]

Većina stručnjaka vjeruje da eksperiment ne bi uspio u stvarnom svijetu.[2] :371

Povijest

Hugh Everett nije pismeno spomenuo kvantno samoubojstvo ili kvantnu besmrtnost; njegov je rad zamišljen kao rješenje paradoksa kvantne mehanike. Biografija Keitha Lyncha kaže da je "Everett čvrsto vjerovao da mu njegova teorija o mnogim svjetovima jamči besmrtnost: njegova je svijest, tvrdio je, dužna na svakom ogranku slijediti svaki put koji ne dovede do smrti".[3]

Misaoni eksperiment objavili su neovisno Hans Moravec 1987.[4] i Bruno Marchal 1988.[5][6] a neovisno ga je dalje razvio Max Tegmark 1998.[7]

Misaoni eksperiment

Misaoni eksperiment kvantnog samoubojstva uključuje sličan pribor kao pokus Schrödingerove mačke – kutiju koja u određenom vremenskom okviru ubija osobu u kutiji s 50% vjerojatnosti zbog Heisenbergovog načela neodređenosti. Jedina razlika je u tome što eksperimentator bilježi opažanja iz unutrašnjosti kutije. Značaj toga je u tome što bi netko čiji život ili smrt ovisi o kubitu mogao razlikovati interpretacije kvantne mehanike, što fiksni promatrači van kutije po definiciji ne mogu.[7]

Na početku prve iteracije, pod obje interpretacije, vjerojatnost preživljavanja eksperimenta iznosi 50%, koliko iznosi kvadratna norma valne funkcije . Na početku druge iteracije, pretpostavljajući da je Kopenhagenska interpretacija istinita, valna funkcija već se urušila; stoga, ako je eksperimentator već mrtav, postoji 0% šanse za preživljavanje daljnjih iteracija. Međutim, ako je Everettova interpretacija ispravna, superpozicija živog eksperimentatora nužno postoji (kao i superpozicija umirućeg). Zanemarujući mogućnost života nakon smrti, nakon svake iteracije, samo je u jednoj od dvije superpozicije eksperimentatora – onoj u kojoj je živ – eksperimentator sposoban imati bilo kakvo svjesno iskustvo. Tumačenja Everettove interpretacije nalažu da eksperimentator, ili barem neka njegova inačica, i dalje postoji kroz sve superpozicije kojima je rezultat eksperimenta njegovo preživljavanje. Drugim riječima, verzija eksperimentatora preživljava sve iteracije eksperimenta. Budući da su supozicije u kojima živi verzija eksperimentatora nastale kvantnom potrebom (pod tumačenjem Everettove interpretacije), slijedi da je njegovo preživljavanje, nakon bilo kojeg ostvarljivog broja iteracija, fizički neophodno; otkuda je nastao i pojam kvantne besmrtnosti.[7]

Verzija preživjelog eksperimentatora u velikoj je suprotnosti s implikacijama Kopenhagenske interpretacije, prema kojoj, iako je ishod preživljavanja moguć u svakoj iteraciji, njegova vjerojatnost teži ka nuli s povećanjem broja iteracija. Zbog tumačenja Everettove interpretacije, gornji scenarij ima suprotan ishod: vjerojatnost živoga eksperimentatora nužno je 100% za bilo koji broj iteracija.[7]

Vidi također

Izvori

  1. Tegmark, Max (studeni 1998). "Quantum immortality". http://space.mit.edu/home/tegmark/quantum.html#immortality Pristupljeno 25. listopad 2010. 
  2. (2012) The Emergent Multiverse: Quantum Theory According to the Everett Interpretation, 369-372, Oxford University Press.
  3. See Eugene Shikhovtsev's Biography of Everett: Keith Lynch remembers 1979–1980
  4. Moravec, Hans (1988). "The Doomsday Device" Mind Children: The Future of Robot and Human Intelligence, Harvard: Harvard University Press.
  5. Marchal, Bruno (1988). "Informatique théorique et philosophie de l'esprit". Acte du 3ème colloque international Cognition et Connaissance [Proceedings of the 3rd International Conference Cognition and Knowledge]: 193–227 
  6. Marchal, Bruno (1991). "Mechanism and personal identity". Proceedings of WOCFAI 91: 335–345. http://iridia.ulb.ac.be/~marchal/publications/M&PI_15-MAI-91.pdf 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 Tegmark, Max The Interpretation of Quantum Mechanics: Many Worlds or Many Words?, 1998

Vanjske poveznice