Srpska garda

Srpska garda (srp. Српска гарда) bila je srpska paravojna formacija koja je sudjelovala u velikosrpskoj agresiji na Hrvatsku 1991. i 1992 godine, i koja je bila usko povezana sa Srpskim pokretom obnove (SPO); 80% pripadnika garde bili su istovremeno članovi SPO.^[1] Ovu paravojnu formaciju osnovali su Vuk Drašković, predsjednik SPO, njegova supruga Danica Drašković, Đorđe Božović "Giška" i Branislav Matić "Beli".^[2]

Kamp "Savača" za obuku ove jedinice nalazio se nedaleko Borskog jezera kod grada Bora u Srbiji.^[1]^[2] Učestvovala je u sukobima na teritoriju Hrvatske blizu Gospića.^[3] Dijelovi Srpske garde učestvovali su i u ratu u Bosni i Hercegovini.^[4] Đorđe Božović bio je prvi komandant ove paravojne formacije, ali je poginuo kod Gospića 15. rujna 1991.^[5], a komandu nad jedinicom preuzima njegov zamjenik Branislav Lainović - Dugi^[6]koji vrlo brzo dolazi u sukob s Vukom Draškovićem i zajedno sa upravom jedinice napušta jedinicu u prosincu iste godine. Formacija je nakon borbi u Hrvatskoj 1991. učestvovala i u sukobima u istočnoj Bosni i Hercegovini početkom 1992. Nedugo nakon toga jedinica se osula, a njeni članovi su se vratili u Srbiju ili su prešli u druge paravojne formacije. U nekim je krugovima iznijeta sumnja da su Božovićevu pogibiju organizirale vlasti tzv. Republike Srpske Krajine po nalogu Slobodana Miloševića, tadašnjeg predsjednika Srbije.^[7] Branislav Matić, glavni sponzor ove formacije, ubijen je u Beogradu još ranije, u kolovozu 1991.^[8]