Razlika između inačica stranice »Kalijev kobaltinitrit«

Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
Skoči na:orijentacija, traži
(Bot: Automatski unos stranica)
 
m (Bot: Automatska zamjena teksta (-{{cite book +{{Citiranje knjige))
 
Redak 32: Redak 32:
'''Kalijev kobaltinitrit''', poznat i kao '''kobaltna žuta''' ili '''kobaltovo žutilo''', [[IUPAC]] naziva kalijev heksanitritokobaltat(III), [[sol]] je [[kemijska formula|kemijske formule]] K<sub>3</sub>[Co(NO<sub>2</sub>)<sub>6]</sub>. To je žuta [[krutina]] koja je slabo topljiva u vodi. [[Kemijski spoj]] se koristi kao žuti [[pigment]].
'''Kalijev kobaltinitrit''', poznat i kao '''kobaltna žuta''' ili '''kobaltovo žutilo''', [[IUPAC]] naziva kalijev heksanitritokobaltat(III), [[sol]] je [[kemijska formula|kemijske formule]] K<sub>3</sub>[Co(NO<sub>2</sub>)<sub>6]</sub>. To je žuta [[krutina]] koja je slabo topljiva u vodi. [[Kemijski spoj]] se koristi kao žuti [[pigment]].


Sol sadrži [[kalij]]eve [[kation]]e i triionski koordinacijski kompleks. U [[anion]]u je [[kobalt]] vezan sa 6 nitrito [[ligand]]a, cjelokupni kompleks koji ima oktaedralnu molekularnu geometriju. Stanje oksidacije kobalta je 3<sup>+</sup>. Njegova konfiguracija d6 s malim okretajem daje [[kinematika|kinetičku]] stabilnost i [[dijamagnetizam]]. Spoj se priprema kombiniranjem soli kobalta(II) i nitrita u prisutnosti [[kisik]]a. Odgovarajući [[natrij]]ev kobaltinitrit je znatno topljiviji u vodi. <ref>{{cite book|author=O. Glemser|chapter=Sodium Hexanitritocobaltate (III)|title=Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. |editor=G. Brauer|publisher=Academic Press|year=1963|place=NY,NY|volume=1|pages=1541}}</ref>
Sol sadrži [[kalij]]eve [[kation]]e i triionski koordinacijski kompleks. U [[anion]]u je [[kobalt]] vezan sa 6 nitrito [[ligand]]a, cjelokupni kompleks koji ima oktaedralnu molekularnu geometriju. Stanje oksidacije kobalta je 3<sup>+</sup>. Njegova konfiguracija d6 s malim okretajem daje [[kinematika|kinetičku]] stabilnost i [[dijamagnetizam]]. Spoj se priprema kombiniranjem soli kobalta(II) i nitrita u prisutnosti [[kisik]]a. Odgovarajući [[natrij]]ev kobaltinitrit je znatno topljiviji u vodi. <ref>{{Citiranje knjige|author=O. Glemser|chapter=Sodium Hexanitritocobaltate (III)|title=Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. |editor=G. Brauer|publisher=Academic Press|year=1963|place=NY,NY|volume=1|pages=1541}}</ref>


Spoj je prvi put opisao 1848. Nikolaus Wolfgang Fischer u [[Breslau]]u, <ref>{{cite journal | doi =  10.1002/andp.18491500512 | title =  Ueber die salpetrichtsauren Salze | year =  1848 | last1 =  Fischer | first1 =  N. W. | journal =  Annalen der Physik und Chemie | volume =  150 | issue =  5 | pages =  115–125|bibcode = 1848AnP...150..115F | url = https://zenodo.org/record/1423620 }}</ref> i koristio se kao žuti pigment nazvan [[aureolin]]. <ref name="Gates">{{cite journal | jstor = 1506479 | pages = 201–206 | last1 = Gates | first1 = G. | title = A Note on the Artists' Pigment Aureolin | volume = 40 | issue = 3 | journal = Studies in Conservation | year = 1995 | doi = 10.2307/1506479}}</ref><ref name="Getts">{{cite book | url = https://books.google.com/books?id=bdQVgKWl3f4C&pg=PA109 | title = Painting materials: A short encyclopaedia | isbn = 978-0-486-21597-6 | author1 = Gettens, Rutherford John | author2 = Stout, George Leslie | year = 1966 | pages =109–110}}</ref>
Spoj je prvi put opisao 1848. Nikolaus Wolfgang Fischer u [[Breslau]]u, <ref>{{cite journal | doi =  10.1002/andp.18491500512 | title =  Ueber die salpetrichtsauren Salze | year =  1848 | last1 =  Fischer | first1 =  N. W. | journal =  Annalen der Physik und Chemie | volume =  150 | issue =  5 | pages =  115–125|bibcode = 1848AnP...150..115F | url = https://zenodo.org/record/1423620 }}</ref> i koristio se kao žuti pigment nazvan [[aureolin]]. <ref name="Gates">{{cite journal | jstor = 1506479 | pages = 201–206 | last1 = Gates | first1 = G. | title = A Note on the Artists' Pigment Aureolin | volume = 40 | issue = 3 | journal = Studies in Conservation | year = 1995 | doi = 10.2307/1506479}}</ref><ref name="Getts">{{Citiranje knjige | url = https://books.google.com/books?id=bdQVgKWl3f4C&pg=PA109 | title = Painting materials: A short encyclopaedia | isbn = 978-0-486-21597-6 | author1 = Gettens, Rutherford John | author2 = Stout, George Leslie | year = 1966 | pages =109–110}}</ref>


== Kobaltna žuta ili kobaltovo žutilo ==
== Kobaltna žuta ili kobaltovo žutilo ==

Trenutačna izmjena od 14:31, 2. siječnja 2022.

Lua error in Modul:Kemijski_identifikatori at line 3: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
Kalijev kobaltinitrit
Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:i18n' not found.
Kemijska struktura kalijevog kobaltinitrita
Kemijska struktura kalijevog kobaltinitrita
Cobalt yellow.jpg
IUPAC nomenklatura Kalijev heksanitritokobaltat(III)
Ostala imena Kobaltna žuta
Kobaltovo žutilo
Identifikacijski brojevi
Osnovna svojstva
Molarna masa 452,26 g·mol−1 (bezvodni)
479.284 g·mol−1 (vodeni)
Izgled Žuti kubični kristali (vodeni)
Gustoća

2,6 g·cm−3 (vodeni)

Topljivost u vodi

Slabo topiv u vodi
3 g/100 mL (100 °C) u vodi (vodeni)
Reagira s kiselinama, netopivim u etanolu (vodeni)

Struktura
Sigurnosne upute
NFPA 704.svg
 
 
 
 
Znakovi opasnosti
Nepoznati znak opasnosti
nepoznat znak opasnosti
SI-sustav mjernih jedinica korišten je gdje god je to moguće. Ukoliko nije drugačije naznačeno, upisane vrijednosti izmjerene su pri standardnim uvjetima.
Portal:Kemija

Kalijev kobaltinitrit, poznat i kao kobaltna žuta ili kobaltovo žutilo, IUPAC naziva kalijev heksanitritokobaltat(III), sol je kemijske formule K3[Co(NO2)6]. To je žuta krutina koja je slabo topljiva u vodi. Kemijski spoj se koristi kao žuti pigment.

Sol sadrži kalijeve katione i triionski koordinacijski kompleks. U anionu je kobalt vezan sa 6 nitrito liganda, cjelokupni kompleks koji ima oktaedralnu molekularnu geometriju. Stanje oksidacije kobalta je 3+. Njegova konfiguracija d6 s malim okretajem daje kinetičku stabilnost i dijamagnetizam. Spoj se priprema kombiniranjem soli kobalta(II) i nitrita u prisutnosti kisika. Odgovarajući natrijev kobaltinitrit je znatno topljiviji u vodi. [1]

Spoj je prvi put opisao 1848. Nikolaus Wolfgang Fischer u Breslauu, [2] i koristio se kao žuti pigment nazvan aureolin. [3][4]

Kobaltna žuta ili kobaltovo žutilo

Vista-xmag.pngPodrobniji članak o temi: Pigment
Aureolin, C.I. žuti pigment 40.

Kobaltna žuta je kemijska boja zlatno žutog tona. Izrazito je prozirna. Češće se koristi u pripremi akvarela nego uljanih boja. Ne ubraja se u pigmente za freske. Boja je veoma skupa. [5]

Izvori

  1. O. Glemser (1963). "Sodium Hexanitritocobaltate (III)". Unutar G. Brauer. Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed.. 1. NY,NY: Academic Press. str. 1541 
  2. Fischer, N. W. (1848). "Ueber die salpetrichtsauren Salze". Annalen der Physik und Chemie 150 (5): 115–125. Bibcode 1848AnP...150..115F. doi:10.1002/andp.18491500512. https://zenodo.org/record/1423620 
  3. Gates, G. (1995). "A Note on the Artists' Pigment Aureolin". Studies in Conservation 40 (3): 201–206. doi:10.2307/1506479. JSTOR 1506479 
  4. Gettens, Rutherford John; Stout, George Leslie (1966). Painting materials: A short encyclopaedia. str. 109–110. ISBN 978-0-486-21597-6. https://books.google.com/books?id=bdQVgKWl3f4C&pg=PA109 
  5. "Slikarska tehnologija – materijali i tehnika", [1], www.slikarskatehnologija, pristupljeno 20. 7. 2020.