Šlag: razlika između inačica
m no summary specified |
m Bot: Automatska zamjena teksta (-{{cite web +{{Citiranje weba) |
||
| Redak 14: | Redak 14: | ||
| ostalo = | | ostalo = | ||
}} | }} | ||
'''Šlag''' (od [[njemački jezik|njemačkog]] [[glagol]]a: ''schlagen'' = udarati) je namirnica koja se dobiva tučenjem (miješanjem) [[vrhnje|slatkog vrhnja]]. Danas postoji i gotovi šlag, bilo kao zamrznuti ili u obliku spreja u boci. Šlag je slastica koja se može koristiti kao samostalni [[desert]], ali i kao dodatak [[kava|kavi]], raznim [[voće|voćnim]] salatama, te za ukrašavanje i pripremu [[kolač]]a i [[torta|torti]]. <ref name=cool>{{ | '''Šlag''' (od [[njemački jezik|njemačkog]] [[glagol]]a: ''schlagen'' = udarati) je namirnica koja se dobiva tučenjem (miješanjem) [[vrhnje|slatkog vrhnja]]. Danas postoji i gotovi šlag, bilo kao zamrznuti ili u obliku spreja u boci. Šlag je slastica koja se može koristiti kao samostalni [[desert]], ali i kao dodatak [[kava|kavi]], raznim [[voće|voćnim]] salatama, te za ukrašavanje i pripremu [[kolač]]a i [[torta|torti]]. <ref name=cool>{{Citiranje weba | ||
|url =http://www.coolinarika.com/namirnica/slag/ | |url =http://www.coolinarika.com/namirnica/slag/ | ||
| title =''Šlag'' | | title =''Šlag'' | ||
| Redak 27: | Redak 27: | ||
Šlag se ne smije predugo tući (miksati) jer bi se tako umjesto šlaga moglo dobiti [[maslac]] ili (mlaćenicu). | Šlag se ne smije predugo tući (miksati) jer bi se tako umjesto šlaga moglo dobiti [[maslac]] ili (mlaćenicu). | ||
Šlag se može napraviti i uz pomoć šlag punjača koji ispuštaju [[dušikov oksid]] u [[cilindar]] te tako vežu zrak uz čestice mliječne masti i povećaju volumen vrhnja (pune se malim jednokratnim metalnih bočicama sa dušikovim oksidom). Tako dobiveni šlag ima bolju konzistenciju, ali nije kompaktan i čvrst, kao onaj koji se dobije tučenjem.<ref name=vrhnje>{{ | Šlag se može napraviti i uz pomoć šlag punjača koji ispuštaju [[dušikov oksid]] u [[cilindar]] te tako vežu zrak uz čestice mliječne masti i povećaju volumen vrhnja (pune se malim jednokratnim metalnih bočicama sa dušikovim oksidom). Tako dobiveni šlag ima bolju konzistenciju, ali nije kompaktan i čvrst, kao onaj koji se dobije tučenjem.<ref name=vrhnje>{{Citiranje weba | ||
|url =http://www.coolinarika.com/namirnica/vrhnje/ | |url =http://www.coolinarika.com/namirnica/vrhnje/ | ||
| title =''Vrhnje'' | | title =''Vrhnje'' | ||
| Redak 37: | Redak 37: | ||
== Povijest upotrebe šlaga == | == Povijest upotrebe šlaga == | ||
Šlag, često zaslađen i aromatiziran, postao je popularan u [[16. stoljeće|16. stoljeću]], što je poznato iz recepta koje su u spisima onog vremena ostavili Cristoforo di Messisbugo ([[Ferrara]], [[1549.]]) - ''Libro novo nel qual s'insegna a far d'ogni sorte di vivanda'' <ref name=cris>{{ | Šlag, često zaslađen i aromatiziran, postao je popularan u [[16. stoljeće|16. stoljeću]], što je poznato iz recepta koje su u spisima onog vremena ostavili Cristoforo di Messisbugo ([[Ferrara]], [[1549.]]) - ''Libro novo nel qual s'insegna a far d'ogni sorte di vivanda'' <ref name=cris>{{Citiranje weba | ||
|url =http://books.google.hr/books?id=9zI7AAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Cristoforo+di+Messisbugo&hl=hr&sa=X&ei=qJD1T_j0Mcj34QSwu9nWBg&ved=0CDgQ6AEwAQ#v=onepage&q=Cristoforo%20di%20Messisbugo&f=false | |url =http://books.google.hr/books?id=9zI7AAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Cristoforo+di+Messisbugo&hl=hr&sa=X&ei=qJD1T_j0Mcj34QSwu9nWBg&ved=0CDgQ6AEwAQ#v=onepage&q=Cristoforo%20di%20Messisbugo&f=false | ||
| title =''Libro novo nel qual s'insegna a far d'ogni sorte di vivanda'' | | title =''Libro novo nel qual s'insegna a far d'ogni sorte di vivanda'' | ||
| Redak 43: | Redak 43: | ||
| language=talijanski | | language=talijanski | ||
| publisher=Google books | | publisher=Google books | ||
}}</ref>, [[papa|papin]] [[kuhar]] Bartolomeo Scappi ([[Rim]], [[1570.]]) - ''Opera di Bartolomeo Scappi M. dell'arte del cucinare, con laquale si può ..''<ref name=bar>{{ | }}</ref>, [[papa|papin]] [[kuhar]] Bartolomeo Scappi ([[Rim]], [[1570.]]) - ''Opera di Bartolomeo Scappi M. dell'arte del cucinare, con laquale si può ..''<ref name=bar>{{Citiranje weba | ||
|url =http://books.google.hr/books?id=aCxAAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Bartolomeo+Scappi&hl=hr&sa=X&ei=q5L1T7PvBsnj4QSslZ2TBw&ved=0CDwQ6AEwAg#v=onepage&q=Bartolomeo%20Scappi&f=false | |url =http://books.google.hr/books?id=aCxAAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Bartolomeo+Scappi&hl=hr&sa=X&ei=q5L1T7PvBsnj4QSslZ2TBw&ved=0CDwQ6AEwAg#v=onepage&q=Bartolomeo%20Scappi&f=false | ||
| title =''Opera di Bartolomeo Scappi M. dell'arte del cucinare, con laquale si può ..'' | | title =''Opera di Bartolomeo Scappi M. dell'arte del cucinare, con laquale si può ..'' | ||
Posljednja izmjena od 9. prosinac 2021. u 21:42
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Šlag (od njemačkog glagola: schlagen = udarati) je namirnica koja se dobiva tučenjem (miješanjem) slatkog vrhnja. Danas postoji i gotovi šlag, bilo kao zamrznuti ili u obliku spreja u boci. Šlag je slastica koja se može koristiti kao samostalni desert, ali i kao dodatak kavi, raznim voćnim salatama, te za ukrašavanje i pripremu kolača i torti. [1]
Način pripreme[uredi]
Slatko vrhnje ima obično od 36 - 45% mliječne masti, koja tučenjem ili miksanjem (uvlačenjem zraka) povećava volumen, jer se zrak veže uz čestice mliječne masti.[2] Šlag se tuče (miksa) električnim ili ručnim mikserom, a može se uz malo truda i običnom vilicom.
Kako bi se dobio lagani šlag što većeg volumena, u okruglu posudu treba uliti ohlađeno vrhnje, pa ga staviti u drugu posudu ispunjenu usitnjenim ledom. Prije tučenja (ili miksanja) treba dodati malo soli kako bi se ubrzala transformaciju vrhnja u šlag, a ako se želi slatki šlag, treba dodati šećer u prahu. Kada šlag dobije željeni volumen, može ga se aromatizirati, dodajući mu vaniliju, cimet u prahu, kavu ili usitnjene pržene bademe, karamel ili neki drugi začin.[2] Šlag se ne smije predugo tući (miksati) jer bi se tako umjesto šlaga moglo dobiti maslac ili (mlaćenicu).
Šlag se može napraviti i uz pomoć šlag punjača koji ispuštaju dušikov oksid u cilindar te tako vežu zrak uz čestice mliječne masti i povećaju volumen vrhnja (pune se malim jednokratnim metalnih bočicama sa dušikovim oksidom). Tako dobiveni šlag ima bolju konzistenciju, ali nije kompaktan i čvrst, kao onaj koji se dobije tučenjem.[2] Na isti način funkcioniraju i instant šlagovi u spreju.
Povijest upotrebe šlaga[uredi]
Šlag, često zaslađen i aromatiziran, postao je popularan u 16. stoljeću, što je poznato iz recepta koje su u spisima onog vremena ostavili Cristoforo di Messisbugo (Ferrara, 1549.) - Libro novo nel qual s'insegna a far d'ogni sorte di vivanda [3], papin kuhar Bartolomeo Scappi (Rim, 1570.) - Opera di Bartolomeo Scappi M. dell'arte del cucinare, con laquale si può ..[4] i Lancelot de Casteau (Liège, 1604.). Oni su šlag zvali - mliječni snijeg neve di latte, neige de lait. Sa talijanskih i francuskih dvoraca šlag se kao vrhunska poslastica proširio čitavom Europom i svijetom do početka 19. stoljeća, zbog čega su ga vjerojatno i nazivali crème Chantilly ili crème à la Chantilly (od francuskog: château = dvorac).
Izvori[uredi]
- ↑ "Šlag". Coolinarika. http://www.coolinarika.com/namirnica/slag/ Pristupljeno 29. 06. 2012
- ↑ 2,0 2,1 2,2 "Vrhnje". coolinarika. http://www.coolinarika.com/namirnica/vrhnje/ Pristupljeno 03. 06. 2012
- ↑ "Libro novo nel qual s'insegna a far d'ogni sorte di vivanda" (talijanski). Google books. http://books.google.hr/books?id=9zI7AAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Cristoforo+di+Messisbugo&hl=hr&sa=X&ei=qJD1T_j0Mcj34QSwu9nWBg&ved=0CDgQ6AEwAQ#v=onepage&q=Cristoforo%20di%20Messisbugo&f=false Pristupljeno 03. 06. 2012
- ↑ "Opera di Bartolomeo Scappi M. dell'arte del cucinare, con laquale si può .." (talijanski). Google books. http://books.google.hr/books?id=aCxAAAAAcAAJ&printsec=frontcover&dq=Bartolomeo+Scappi&hl=hr&sa=X&ei=q5L1T7PvBsnj4QSslZ2TBw&ved=0CDwQ6AEwAg#v=onepage&q=Bartolomeo%20Scappi&f=false Pristupljeno 03. 06. 2012