Razlika između inačica stranice »Židovsko groblje u Sarajevu«

Izvor: Hrvatska internetska enciklopedija
Skoči na:orijentacija, traži
(Bot: Automatski unos stranica)
 
m (Bot: Automatska zamjena teksta (-{{cite web +{{Citiranje weba))
 
(Nije prikazana jedna međuinačica istog suradnika)
Redak 4: Redak 4:
| opis slike                =  
| opis slike                =  
| utemeljeno                = oko [[1630.]]
| utemeljeno                = oko [[1630.]]
| napušteno                = [[1966.]]<ref>{{cite web |last1=Centre |first1=UNESCO World Heritage |title=Jewish Cemetery in Sarajevo - UNESCO World Heritage Centre |url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/6334/ |website=whc.unesco.org |accessdate=1 April 2019 |language=en}}</ref>
| napušteno                = [[1966.]]<ref>{{Citiranje weba |last1=Centre |first1=UNESCO World Heritage |title=Jewish Cemetery in Sarajevo - UNESCO World Heritage Centre |url=https://whc.unesco.org/en/tentativelists/6334/ |website=whc.unesco.org |accessdate=1 April 2019 |language=en}}</ref>
| lokacija                  = [[Sarajevo]], [[Bosna i Hercegovina]]
| lokacija                  = [[Sarajevo]], [[Bosna i Hercegovina]]
| tip                      =  
| tip                      =  
Redak 27: Redak 27:


Tijekom [[Rat u Bosni i Hercegovini|Rata u Bosni i Hercegovini]] groblje se nalazilo na bojišnici te su ga koristili [[Srbi Bosne i Hercegovine|bosanskohercegovački Srbi]] kao [[Topništvo|topnički]] položaj.  
Tijekom [[Rat u Bosni i Hercegovini|Rata u Bosni i Hercegovini]] groblje se nalazilo na bojišnici te su ga koristili [[Srbi Bosne i Hercegovine|bosanskohercegovački Srbi]] kao [[Topništvo|topnički]] položaj.  
Zbog toga grobe su oštetili metci i požari nastali kao posljedica eksplozija. Područje groblja je bilo minirano sve do [[1996.]]<ref>{{cite web|title=U.S. Commission Urges Sarajevo Cemetery Restoration|url=http://www.isjm.org/links/sarajevo.htm|publisher=Isjm.org|accessdate=1 April 2019}}</ref>
Zbog toga grobe su oštetili metci i požari nastali kao posljedica eksplozija. Područje groblja je bilo minirano sve do [[1996.]]<ref>{{Citiranje weba|title=U.S. Commission Urges Sarajevo Cemetery Restoration|url=http://www.isjm.org/links/sarajevo.htm|publisher=Isjm.org|accessdate=1 April 2019}}</ref>
Sve zajedno kao grobljanska cjelina je proglašeno [[Popis Nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine u Sarajevu|Nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine]] [[2. rujna]] [[2004.]] godine.
Sve zajedno kao grobljanska cjelina je proglašeno [[Popis Nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine u Sarajevu|Nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine]] [[2. rujna]] [[2004.]] godine.
[[Datoteka:View from Jewish cemetery, Sarajevo.jpg|mini|desno|200px|Pogled sa groblja na grad sa vidljivom kapelom (lijevo)]]
[[Datoteka:View from Jewish cemetery, Sarajevo.jpg|mini|desno|200px|Pogled sa groblja na grad sa vidljivom kapelom (lijevo)]]


==Pokopane osobe==
==Pokopane osobe==
Smatra se da je najstariji sačuvani nadgrobni spomenik na ovom groblju pripada prvom sarajevskom [[rabin]]u<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=Cvk6oMf9R7AC&pg=PA109&dq=jewish+cemetery+sarajevo&hl=en&sa=X&ei=eiYqUveNPLWn4AOhy4GYDA&ved=0CFsQ6AEwBQ#v=onepage&q=jewish%20cemetery%20sarajevo&f=false |title=Bosnia: A Short History - Noel Malcolm - Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2019-04-01}}</ref>. Na prsima njegovog stećka piše:  
Smatra se da je najstariji sačuvani nadgrobni spomenik na ovom groblju pripada prvom sarajevskom [[rabin]]u<ref>{{Citiranje knjige|url=https://books.google.com/books?id=Cvk6oMf9R7AC&pg=PA109&dq=jewish+cemetery+sarajevo&hl=en&sa=X&ei=eiYqUveNPLWn4AOhy4GYDA&ved=0CFsQ6AEwBQ#v=onepage&q=jewish%20cemetery%20sarajevo&f=false |title=Bosnia: A Short History - Noel Malcolm - Google Books |publisher=Books.google.com |date= |accessdate=2019-04-01}}</ref>. Na prsima njegovog stećka piše:  
{{Citat|Samuel Baruh, 1630-1650. Nadgrobni kamen pravednika.}}
{{Citat|Samuel Baruh, 1630-1650. Nadgrobni kamen pravednika.}}


Trenutačna izmjena od 21:50, 9. prosinca 2021.

Židovsko groblje u Sarajevu
Sarajevo Jevrejsko groblje 6.jpg
Utemeljeno oko 1630.
Napušteno 1966.[1]
Lokacija Sarajevo, Bosna i Hercegovina
Vlasnik Grad Sarajevo
Veličina 31160 m2
Broj grobova 3850 grobova
Razglednica sa slikom židovskog groblja iz 1900.

Židovsko groblje u Sarajevu smješteno je u jugozapadnom dijelu Sarajeva, u predjelu Kovačići i Debelo Brdo. Iza praškog ovo je najveći ranonovovjekovni židovski sakralni kompleks, a istovremeno jedan od najvrjednijih memorijalnih kompleksa u Europi. Cijeli kompleks se prostire na površini od 31160 m2.[2]

Povijest

O nastanku i razvoju groblja do 16.stoljeća nema pouzdane dokumentacije, ali se na osnovu podataka protokola Židovske općine, 1630. može uzeti kao godina osnivanja ovog groblja.[2]

Grobljanska kapela

Groblje je nastalo uz srednjovjekovnu nekropolu stećaka na lokalitetu Borak uz stari kamenolom na Šatoriji iz koga je vađen kamen kako za srednjovjekovne stećke, tako i za židovske nadgrobnike. Sefardi na ovom prostoru stvaraju jedinstvene nadgrobne spomenike kakvih, po njihovim domomorfnim oblicima i simboličkim motivima, nema nigdje u svijetu među židovskim spomenicima.[3] U sklopu groblja nalaze se i grobljanska kapela, spomen-kosturnica iz 1952. godine, 4 spomenika žrtvama ustaškog režima, aškenaska kosturnica iz 1962. godine, spomen-kosturnica uz aškenasku kosturnicu, česma i ograda.

Tijekom Rata u Bosni i Hercegovini groblje se nalazilo na bojišnici te su ga koristili bosanskohercegovački Srbi kao topnički položaj. Zbog toga grobe su oštetili metci i požari nastali kao posljedica eksplozija. Područje groblja je bilo minirano sve do 1996.[4] Sve zajedno kao grobljanska cjelina je proglašeno Nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine 2. rujna 2004. godine.

Pogled sa groblja na grad sa vidljivom kapelom (lijevo)

Pokopane osobe

Smatra se da je najstariji sačuvani nadgrobni spomenik na ovom groblju pripada prvom sarajevskom rabinu[5]. Na prsima njegovog stećka piše:

„Samuel Baruh, 1630-1650. Nadgrobni kamen pravednika.”


Ostale poznate osobe pokopane na ovom groblju su: Isak Pardo, Avraham Abinun, Moshe ben Rafael Attias, Laura Papo Bohoreta, Isak Samokovlija. Ispod 3850 spomenika počivaju obitelji: Abinun, Albahari, Altarac, Atijas, Baruh, Daniti, Danon, Finci, Gaon, Kabiljo, Kajon, Kalderon, Kamhi, Katan, Konforti, Kunorti, Levi, Maestro, Montilja, Ovadija, Ozmo, Pardo, Pesah, Pinto, Salom. A najveći i najteži spomenik pripada pokojnom Samuelu Pinti.

Galerija

  • Sarajevo Jevrejsko groblje 17.jpg
  • Jewish Cemetery 01 (22768580921).jpg
  • Lovely synagogue passed while speeding up into the hills (6086211529).jpg
  • Sarajevo Jevrejsko groblje 16.jpg
  • Sarajevo Jevrejsko groblje 3.jpg
  • Pogled na Sarajevo sa jevrejskog.jpg
  • Sarajevo kirkut old.JPG
  • Jewish Cemetery 05 (22768647581).jpg
  • Sarajevo Jevrejsko groblje 13.jpg
  • Graveyard sarajevo.JPG
  • Jewish Cemetery 02 (22134644034).jpg
  • Sarajevo Jevrejsko groblje 1.jpg

Izvori

  1. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Jewish Cemetery in Sarajevo - UNESCO World Heritage Centre" (engl.). https://whc.unesco.org/en/tentativelists/6334/ Pristupljeno 1. travnja 2019. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Snježana Mutapčić: Staro Jevrejsko groblje u Kovačićima (Sarajevo) Sefarad 92
  3. ↑ Snježana Mutapčić, Staro jevrejsko groblje na Borku u Kovačićima, nav. sveske br. 7-8, Sarajevo, 1984., str. 89. – 95.
  4. ↑ "U.S. Commission Urges Sarajevo Cemetery Restoration". Isjm.org. http://www.isjm.org/links/sarajevo.htm Pristupljeno 1. travnja 2019. 
  5. ↑ Bosnia: A Short History - Noel Malcolm - Google Books. Books.google.com. https://books.google.com/books?id=Cvk6oMf9R7AC&pg=PA109&dq=jewish+cemetery+sarajevo&hl=en&sa=X&ei=eiYqUveNPLWn4AOhy4GYDA&ved=0CFsQ6AEwBQ#v=onepage&q=jewish%20cemetery%20sarajevo&f=false Pristupljeno 1. travnja 2019. 
Dobavljeno iz "https://enciklopedija.cc/index.php?title=Židovsko_groblje_u_Sarajevu&oldid=377745"