Vidi kôd stranice Imperator (rimska titula)

'''Imperator''' je titula koja je u [[Drevni Rim|starom Rimu]] u doba [[Rimska Republika|Republike]] označavala vojnog zapovjednika s teritorijalnom nadležnošću. Naziv dolazi od izraza ''[[imperium]]'', koji je tada označavao nečiju nadležnost, ali i bogatstvo i moć. Od vremena [[Rimsko Carstvo|Carstva]] izraz ''imperator'' postaje [[cognomen]] rimskih careva. Iako bi povremeno naziv ''imperator'' nosili i članovi carske porodice, s vremenom se počeo gotovo isključivo koristiti kao službena titula. U [[Istočno Rimsko Carstvo|Istočnom Carstvu]] se na [[grčki]] prevodio kao ''[[autokrator]]'', prije nego što ga je zamijenio ''[[basileus]]'' (kralj).

Nastojeći se povezati s iščezlim Rimskim Carstvom, [[Karlo Veliki]] je 800. za sebe uzeo titulu [[imperator]], te je prenio na buduće monarhe [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]]. Titulu su poslije koristili [[Austrijsko Carstvo|austrijski]] monarsi, a od vremena [[Petar Veliki|Petra Velikog]] - koji je Rusiju i preko nove titule nastojao povezati sa Zapadom i rimskom tradicijom - i ruski carevi.

S vremenom je u mnogim jezicima izraz imperator postao istovjetan izrazu [[car]], odnosno od njega potiče riječi za "car" u tim jezicima ([[engleski]] ''emperor'', [[francuski]] ''empereur'').

U doba [[Rimska Republika|Republike]] označavala je vojnog komandanta s teritorijalnom nadležnošću. Naziv dolazi od izraza ''[[imperium]]'', koji je tada označavao nečiju nadležnost, ali i bogatstvo i moć. Od vremena [[Rimsko Carstvo|Carstva]] izraz ''imperator'' postaje [[cognomen]] rimskih careva. Iako bi povremeno naziv ''imperator'' nosili i članovi carske porodice, s vremenom se počeo gotovo isključivo koristiti kao službena titula. U [[Istočno Rimsko Carstvo|Istočnom Carstvu]] se na [[grčki]] prevodio kao ''[[autokrator]]'', prije nego što ga je zamijenio ''[[basileus]]'' (kralj).

Nastojeći se povezati s iščezlim Rimskim Carstvom, [[Karlo Veliki]] je 800. za sebe uzeo titulu imperator, te je prenio na buduće monarhe [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]]. Titulu su poslije koristili [[Austrijsko Carstvo|austrijski]] monarsi, a od vremena [[Petar Veliki|Petra Velikog]] - koji je Rusiju i preko nove titule nastojao povezati sa Zapadom i rimskom tradicijom - i ruski carevi.

S vremenom je u mnogim jezicima izraz imperator postao istovjetan izrazu [[car]], odnosno od njega potiče riječi za "car" u tim jezicima ([[engleski]] ''emperor'', [[francuski]] ''empereur'').

== Literatura ==
* [http://hrcak.srce.hr/index.php?show=clanak&id_clanak_jezik=136639 Marin Buovac: O natpisnoj građi rimskih amfteatara na prostoru istočnojadranske obale / On the inscriptions of Roman amphitheatres in the Eastern Adriatic seaboard, Vjesnik za arheologiju i povijest dalmatinsku, Vol. 105, No. 1, 2012.]

[[Kategorija:Stari Rim]]